صفحه ٤٦

امام (علیه السلام) در این سخن، یاران صالح خود را نخست با چهار جمله مخاطب ساخته، مى فرماید: «شما یاوران حق، و برادران دینى، و سپرهاى روز جنگ، ورازداران دربرابر مردم هستید»؛ (أَنْتُمُ الأَنْصَارُ عَلَى الْحَقِّ، وَالإخْوَانُ فِی الدِّینِ، وَالْجُنَنُ(1) یَوْمَ الْبَأْسِ، وَالْبِطَانَةُ(2) دُونَ النَّاسِ).
شما برادر دینى من هستید و در عمل نشان دادید که در یارى حق کوتاهى نمى کنید، دربرابر دشمنان همچون سپرى محکم و قوى مى ایستید، و در حفظ اسرار و مشورت ها، درباره جنگ و صلح، افرادى مطمئن هستید.
آنگاه مى افزاید: «با کمک شما کسانى را که به حق پشت مى کنند، مى کوبم و با یارى شما به اطاعتِ روى آورندگان به حق، امیدوارم»؛ (بِکُمْ أَضْرِبُ الْمُدْبِرَ، وَأَرْجُو طَاعَةَ الْمُقْبِلِ).
اشاره به این که: مردم دو گروه اند: گروهى به حق پشت کرده اند و به دشمنى با آن برخاسته اند، و چاره اى جز مبارزه با آن ها نیست، شما یاوران من در این مبارزه سرنوشت ساز هستید.
گروه دیگر به حق روى مى آورند، امّا آگاهى و اطاعت کافى ندارند، من با کمک شما آن ها را تربیت مى کنم، تا مطیع فرمان هاى الهى شوند، خلاصه این که : هم در مبارزه با دشمن و هم در کارهاى فرهنگى با دوست، شما یاران باوفاى من هستید. سپس امام (علیه السلام) این گروه از یاران باوفایش را با دو جمله پرمعنا نصیحت مى کند و مى فرماید: «حال که چنین است، مرا با خیرخواهى خالى از هرگونه خیانت، و سالم از هرگونه شک و تردید، یارى کنید»؛ (فَأَعِینُونی بِمُنَاصَحَةٍ خَلِیَّةٍ مِنَ الْغِشِّ، سَلِیمَةٍ مِنَ الرَّیْبِ).
این سخن، اشاره به نکته مهمى مى کند و آن این که اطرافیان و مشاوران امرا