معارف بوک

3ـ از احادیث دیگرى استفاده مى شود که دروغ با ایمان سازگار نیست، در حدیثى چنین مى خوانیم: «سُئِلَ رَسُولُ اللّهِ (صلى الله علیه وآله) یَکُونُ الْمُؤمِنُ جَباناً؟ قالَ: نَعَمُ; قیلَ وَ یَکُونُ بَخِیلا؟ قالَ: نَعَمْ. قِیلَ یَکُونُ کَذَّاباً قالَ: لا; از پیامبر اکرم (صلى الله علیه وآله) پرسیدند آیا انسان مؤمن ممکن است (احیاناً) ترسو باشد؟ فرمود: آرى. باز پرسیدند آیا ممکن است بخیل باشد؟ فرمود: آرى. پرسیدند آیا ممکن است دروغگو باشد؟ فرمود: نه».{1}
همین مضمون به صورت دیگرى از امیرمؤمنان على(علیه السلام) نقل شده است آنجا که فرمود: «لا یَجِدُ الْعَبْدُ طَعْمَ الاِْیمانِ حَتّى یَتْرُکَ الْکِذْبَ هَزْلَهُ وَجِدَّهُ; انسان هیچ گاه طعم ایمان را نمى چشد تا دروغ را ترک گوید خواه شوخى باشد یا جدى».{2}
چرا دروغ با ایمان سازگار نیست؟ زیرا دروغ یا به خاطر آن است که انسان به منفعتى برسد یا از مشکلى رهایى یابد چنان که ایمان انسان قوى باشد مى داند که خیر وشر به دست خدا است او است که مى تواند گره کور مشکلات را بگشاید و او است که مى تواند در برابر ناملایمات از انسان دفاع کند، و اگر انسان به این امر که شاخه اى از شاخه هاى توحید افعالى است اعتقاد داشته باشد چنین نیازى دارد که به دروغ متوسل گردد.
4ـ در حدیث دیگرى از امیرمؤمنان على (علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «وَشَرُّ الْقُولِ اَلْکِذْبُ; بدترین سخن، دروغ است».{3}
زیرا آثار مرگبار آن از هر سخن بدى بدتر است.
5ـ باز در حدیث دیگرى از على (علیه السلام) دروغ به عنوان بدترین گناهان معرفى شده مى فرماید: «اَعْظَمُ الْخِطایا عِنْدَاللّهِ اَلْلِسانُ الْکَذُوبِ وَ شَرُّ النَّدامَةِ نَدامَةُ یَوْمِ الْقِیامَةِ; بدترین گناهان نزد خدا (گناه) زبان دروغ گو است، و بدترین پشیمانى روز قیامت است».{4}
6ـ در حدیث دیگرى، دروغ سرچشمه فجور، سبب ورود در دوزخ شمرده شده است، پیامبر گرامى اسلام (صلى الله علیه وآله) مى فرماید: «اِیّاکُمْ وَ الْکِذْبَ فَاِنَّ الْکِذْبَ یَهْدى اِلَى