معارف بوک

از مجموع این احادیث به خوبى استفاده مى شود که نمامى و سخن چینى از گناهان کبیره و بسیار خطرناک و سبب خسران و زیان دنیا و آخرت است کسانى که مرتکب این کار شوند و در میان دوستان و خانواده ها جدایى افکنند هرگز روى بهشت را نخواهند دید، مگر این که توبه کنند و به جبران اعمال خویش بپردازند. در خلال این روایات اشارات پرمعنایى به فلسفه حرام بودن این عمل و پیامدهاى آن شده بود که در بحث هاى آینده مشروح تر مورد توجه قرار خواهد گرفت.

پيامدها و آثار سوء سخن چينى
بارها گفته ایم سرمایه اصلى یک جامعه اعتماد و اطمینانى است که افراد با یکدیگر دارند، این اعتماد متقابل سبب اتحاد صفوف و همکارى و تعاون در حد اعلا و پیشرفت جامعه در تمام زمینه ها است.
اسلام که اهمیت فوق العاده اى به حفظ اعتماد عمومى و وحدت صفوف مى دهد هر چیزى را که لطمه اى بر آن وارد سازد حرام شمرده و هر چه سبب تقویت آن گردد لازم مى داند (گاه به طریق وجوب و گاه به طریق استحباب دعوت به آن کرده است).
بى شک نمّامى و سخن چینى از عوامل مهم تفرقه و ایجاد بدبینى در میان افراد جامعه و سبب عداوت و دشمنى، و گاه موجب متلاشى شدن خانواده ها است. به همین دلیل در روایات بالا شخص نمّام و سخن چین، شرورترین افراد جامعه شمرده شده است.
در حدیثى از امیرمؤمنان على (علیه السلام) مى خوانیم که فرمود: «اِیّاکُمُ وَ الَّنمائِمَ فَاِنَّها تُورِثُ الضَّغائِنَ; از سخن چینى بر حذر باشید که سبب کینه و دشمنى است».{1}
و در حدیث دیگرى از همان بزرگوار آمده است: «اِیّاکَ وَ الَّنمِیمَةَ فَاِنَّها تَزْرَعُ الضَّغینَةَ وَ تُعَبِّدُ عَنِ اللّهِ وَ النّاسِ; از سخن چینى بپرهیز که تخم عداوت و دشمنى مى پاشد و انسان را از خدا و مردم دور مى سازد».{2}