چرا که غالب مردم عیوب و اشکالاتى در عقیده (یا در عمل) دارند که هرگاه پنهان بماند و عمل به ظاهر حال بشود دوستى مردم با یکدیگر میسّر است، در غیر این صورت انسان بدون دوست و تنها مى ماند.
پيامدهاى سوء تجسّس
جستجوگرى در کار دیگران آثار بسیار منفى در زندگى فردى و اجتماعى دارد زیرا از یک سو سبب نفرت مردم از جستجوگر که به حریم زندگى شخصى و اسرار آنها هجوم مى برد مى شود، هیچ کس تحمل نمى کند که دیگرى در زندگى خصوصى او دخالت کند و یا در پى کشف اسرار او باشد، چنین کسى را متجاوز، بى شرم و بى شخصیت مى دانند، و مردم از او سخت متنفرند.
حدیثى که در بالا خواندیم و مى فرمود: افراد جستجوگر بر اسرار عیوب مردم بدون دوست مى مانند ممکن است اشاره به این مطلب باشد.
از سویى دیگر غالب مردم داراى نقاط ضعف و عیوبى هستند چناچه مستور بماند مى توانند با هم زندگى کنند، ولى بر ملاشدن عیوب پنهانى سبب بدبینى و بى اعتمادى نسبت به هر کس خواهد شد، و همین امر شیرازه امور اجتماعى را ازهم مى پاشد.
حدیث بالا به این نکته نیز مى تواند اشاره داشته باشد که تفتیش در حال دیگران سبب بدبینى به همه و از دست دادن تمام دوست ها مى شود.
از سوى سوم جستجو و تفتیش درباره عقائد و اسرار و عیوب دیگران سبب کینه توزى و عداوت در صحنه اجتماع و گاه منجر به درگیرى هاى شدید مى شود.
اگر سلامت جامعه و امنیت و آرامش را طالب باشیم، باید از این امر به شدت بپرهیزیم.
از سوى چهارم بسیارى از مردم در این گونه موارد مقابله به مثل مى کنند، یعنى سعى مى کنند به اسرار زندگى و عیوب پنهانى تفتیش کنندگان پى ببرند و بر ملا سازند و شاید حدیثى که مى گوید: «مَنْ بَحَثَ عَنْ اَسْرارِ غَیرِهِ اَظْهَرَ اللّهُ اَسْرارَهُ; کسى