صفحه ٦١

به خدا نمى رساند) چرا که خداوند بى نیاز و ستوده است.
4ـ واگر به انسان نعمتى بچشانیم سپس از او بگیریم بسیار نومید ونا سپاس خواهد بود ـ واگر نعمتهایى پس از شدت و ناراحتى به او برسانیم مى گوید مشکلات از من بر طرف شد و دیگر باز نخواهد گشت وغرق شادى و غفلت وفخر فروشى مى شود.
5ـ و هنگامى که در دریا ناراحتى به شما برسد همه کس را جز او فراموش خواهید کرد، اما هنگامى که شما را به خشکى نجات دهد روى مى گردانید و انسان کفران کننده است.
6ـ آیا ندیدى کسانى را که نعمت خدا را به کفران تبدیل کردند و جمعیت خود را به دارالبوار (نیستى و نابودى) کشاندند ـ (دارالبوار همان) جهنم است که آنها در آتش آن وارد مى شوند و بد قرارگاهى است.
7ـ خداوند (براى آنها که کفران نعمت مى کنند) مثلى زده است: منطقه آبادى را که امن و آرام و مطمئنى بوده و همواره روزیش بطور وافر از هر مکانى فرا مى رسید اما نعمت خدا را کفران کردند و خداوند بخاطر اعمالى که انجام مى دادند لباس گرسنگى و ترس را در اندامشان پوشانید.
8ـ براى قوم «سبا» در محل سکونتشان نشانه اى (از قدرت الهى) بود، دو باغ (عظیم و گسترده) از راست و چپ (با میوه هاى فراوان، به آنها گفتیم) از روزى پروردگارتان بخورید و شکر او را بجا آورید، شهرى است پاک و پاکیزه و پروردگارى آمرزنده (و مهربان) ـ اما آنها (از خدا) روى گردان شدند، و ما سیل ویرانگر را بر آنها فرستادیم و دو باغ (پربرکت) شان را به دو باغ (بى ارزش) با میوه هاى تلخ، و درختان شوره گز، و اندکى درخت سدر مبدّل ساختیم! ـ و این را بخاطر کفرشان به آنها جزا دادیم و آیا جز کفران کننده را به چنین مجازاتى کیفر مى دهیم؟!
تفسیر و جمع بندی
نخستین آیه گفتارى است از حضرت موسى (علیه السلام) به بنى اسرائیل که یکى از پیامهاى مهم الهى را به آنها یادآور مى شود و مى گوید: «به خاطر بیاورید هنگامى را که پروردگارتان اعلام کرد اگر شکرگزارى کنید نعمت خود را بر شما خواهم افزود و