از مجموع آیاتى که در بالا ذکر شد و بعضى دیگر آیات مشابه به خوبى استفاده مى شود که جاه طلبى مخصوصاً اگر با صفات زشت دیگر همچون کبر و غرور و تعصّب و لجاجت توأم شود آثار مرگبار در زندگى انسانها دارد و مى تواند نه تنها یک فرد بلکه جامعه اى را به سقوط بکشاند.
حبّ جاه در روایات اسلامی
در روایات اسلامى از این صفت رذیله نکوهش شدید شده گاه تحت عنوان «حب جاه»، گاه تحت عنوان «حبّ ریاست» و گاه تحت عنوان «شرف» که به عنوان نمونه، روایات ذیل از میان انبوه روایات گلچین شده است:
1ـ تأثیر مخرّب این رذیله اخلاقى در دین انسان به قدرى شدید است که در حدیثى از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: «ما ذِثْبانِ ضارِیانِ اُرْسِلا فِى زَرِیبَةِ غَنَم اَکْثَرُ فَساداً فِیها مِنْ حُبِّ الْمال وَ الْجاهِ فِى دِینِ الرَّجُلِ الْمُسْلِمِ; دو گرگ درنده که در آغل گوسفندان رها شوند فساد و خرابى آنها بیشتر از حبّ مال و مقام در دین انسان مسلمان نیست».{1}
مطابق این بیان، جاه طلبى و مقام پرستى، دین و ایمان انسان را بر باد مى دهد، آنگونه که گرگ گرسنه گوسفندان را.
2ـ در حدیث دیگرى از همان حضرت مى خوانیم: «حُبُّ الْجاهِ وَ الْمالِ یُنْبِتانِ النِّفاقَ فِى الْقَلْبِ کَما یُنْبِتُ الْماءُ الْبَقْلَ; علاقه شدید به مقام و مال، نفاق را در قلب انسان مى رویانند همان گونه که آب سبزه را مى رویاند».{2}
3ـ در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام) مى خوانیم: «مَنْ طَلَبَ الرِّئاسَةَ هَلَکَ; کسى که طالب مقام باشد (و دلباخته آن گردد) هلاک مى شود».{3}
4ـ این مسأله به قدرى اهمیت دارد که در روایات اسلامى نسبت به ظهور کمترین نشانه هاى آن هشدار داده شده است از جمله در حدیثى از همان امام