معارف بوک

در هفتمین و آخرین بخش از این آیات که در ذیل آیات مربوط به قارون آمده است، به عنوان یک دستور کلّى مى فرماید: «آن سراى آخرت را تنها براى کسانى قرار مى دهیم که قصد برترى جویى در زمین و فساد را ندارند و عاقبت نیک براى پرهیزگاران است; (تِلْکَ الدّارُ الاْخِرَةِ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لایُریُدونَ عُلُوّاً فِى الاَْرْضِ وَ لافَساداً وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقینَ).
آرى عاقبت جاه طلبان مستکبر همان عاقبت قارون است که همه چیز خود را بر سر جاه طلبى و استکبار گذاشت و خشم خدا او را گرفت و به زندگى ننگینش پایان داد و براى همیشه مورد لعن و نفرین واقع گشت.
ممکن است از عطف کردن فساد به علو فى الارض چنین استفاده شود که افراد برترى جو و جاه طلب سرانجام دست به فساد در ارض مى زنند و براى سیراب کردن عطش خود از هیچ جنایتى فرو گذار نمى کنند.
جالب اینکه در حدیثى از على (علیه السلام) مى خوانیم که به هنگام خلافت ظاهرى شخصاً در بازارها قدم مى زد، افراد گمشده را راهنمائى مى کرد، ضعیفان را کمک مى نمود و از کنار فروشندگان و کسبه رد مى شد و این آیه را براى آنها تلاوت مى نمود «تِلْکَ الدّارُ الاْخِرَةِ نَجْعَلُها لِلَّذِینَ لایُریُدونَ عُلُوّاً فِى الاَْرْضِ وَ لافَساداً; سپس به تفسیر آن مى پرداخت به گونه اى که نه تنها شامل زمامداران مى شد، بلکه همه صاحبان قدرت را (بهر شکل و هر صورت) شامل مى شد».
در حدیث دیگرى از امام صادق (علیه السلام) آمده است: هنگامى که این آیه را تلاوت نمود گریه کرد و فرمود: «ذَهَبَتْ وَاللّهُ الاَْمانِىُّ عِنْدَ هذِهِ الاْیَةِ; با وجود این آیه همه آرزوها بر باد رفته است».{1}
شاید منظور امام (علیه السلام) این است: با توجه به اینکه خداوند سراى آخرت را تنها از آن کسانى مى داند که حتى اراده برترى جویى در دل ندارند و بذر جاه طلبى در سر نمى پرورانند کار بسیار مشکل است.