صفحه ٢٨٣

از درک حقایق دین محروم مى ماند.
5ـ در حدیثى آمده است که مردى به امام حسین (علیه السلام) عرض کرد بنشین تا در مسائل دینى با یکدیگر مناظره (و جر و بحث) کنیم. امام در پاسخ او فرمود: «یا هذا اَنَا بَصیرٌ بِدینى مَکْشُوفٌ عَلَىَّ هُداىَ فَاِنْ کُنْتَ جاهِلاً بِدینِکَ فَاذْهَبْ وَ اطْلُبْهُ مالى وَ لِلْمُماراتْ وَ اِنَّ الشَّیْطانَ لِیُوَسْوِسُ لِلرَّجُلِ وَ یُناجیهِ وَ یَقُولُ ناظِرِ النّاسَ فِى الدِّینِ کَىْ لا یَظُنُّوا بِکَ الْعَجْزَ وَ الْجَهْلَ...; اى مرد! من نسبت به دینم آگاهم و هدایتم براى من روشن است تو اگر نسبت به دینت جاهل هستى برو و تحقیق کن مرا با مراء چکار و (بدان) شیطان پیوسته انسان را وسوسه مى کند و در گوش او مى گوید با مردم مناظره و جر و بحث در دین کن تا گمان نکنند تو جاهل و ناتوان هستى».{1}
6ـ در حدیث دیگرى از رسول خدا (صلى الله علیه وآله) آمده است: «اَرْبَعٌ یُمِتْنَ الْقُلُوبَ اَلذَّنْبُ عَلَى الذَّنْبِ وَ کَثْرَةُ مُناقَشَةِ النِساءِ یَعْنى مُحادَتَهُنَّ وَ مُماراتُ الاَْحْمَقِ تَقُولُ وَ یَقُولُ وَ لا یَرْجِعُ اِلى خَیْر وَ مُجالَسَةُ الْمَوْتى فَقَیلِ یا رَسُولُ اللّهِ وَ ما الْمَوْتى قالَ کُلُّ غَنِى مُتْرَفٌ; چهار چیز است که قلب را مى میراند: گناهان پى در پى و گفتگوى زیاد با زنان (ناآگاه) و جر و بحث با احمق. تو چیزى مى گوئى و او چیز دیگر و به نتیجه خوبى نمى رسید و همنشینى با مردگان. بعضى (تعجب کردند و) عرض کردند منظور شما از مردگان چیست اى رسول خدا؟ فرمود: هر ثروتمند غافل و مغرور و مست ثروت».{2}
7ـ امیرمؤمنان على(علیه السلام) مى فرماید: «اَیّاکُم وَ الْمِراءَ وَ الْخُصُومَةَ فَاِنَّهُما یَمْرُضانِ الْقُلُوبَ عَلَى الاِْخوانِ وَ یُنْبِتُ عَلَیْهِمَا النِفاقَ; از مراء و جر و بحثهاى کینه توزانه بپرهیز که دل هاى برادران را نسبت به یکدیگر بیمار مى سازد و سبب تفرقه آنان مى شود».{3}
8ـ به همین دلیل در حدیث دیگرى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) در یکى از سخنان جامع آن حضرت آمده است: «اَوْرَعُ النّاسِ مَنْ تَرَکَ الْمِراءَ وَ اِنْ کانَ مُحِقاً; پرهیزکارترین مردم کسى است که مراء را ترک گوید هر چند حق با او باشد».{4}
9ـ در حدیثى از امام امیرالمؤمنین على (علیه السلام) آمده است: «جِماعُ الشَّرِ اللِّجاجُ وَکَثْرَةُ