معارف بوک

بخش ششم
وَ سُبْحَانَ مَنْ أَدْمَجَ قَوَائِمَ الذَّرَّةِ وَ آلْهَمَجَةِ إِلَى مَا فَوْقَهُمَا مِنْ خَلْقِ آلْحِیتَانِ وَ آلْفِیَلَةِ! وَ وَأَى عَلَى نَفْسِهِ إِلاَّ یَضْطَرِبَ شَبَحٌ مِمَّا أَوْلَجَ فِیهِ الرُّوحَ، إِلاَّ وَ جَعَلَ آلْحِمَامَ مَوْعِدَهُ، وَ آلْفَنَاءَ غَایَتَهُ.
ترجمه
پاک و منزّه است آن کس که (حتّى) براى مورچگان ریز و پشه هاى خرد، دست و پا قرار داد و بالاتر از آن ها ماهیان بزرگ (و نهنگ ها) و فیل را آفرید و مقرّر داشته هر موجودى را که روح در آن دمیده سرانجام رهسپار دیار فنا کند (و تنها ذات پاک او باقى و برقرار خواهد بود).

شرح و تفسیر
از پشه هاى ریز گرفته تا نهنگ ها و فیل ها
امام (علیه السلام) در این بخش از خطبه اشاره کوتاهى به شگفتى هاى دیگر جانداران مى کند تا تصوّر نشود عجایب و شگفتى ها مخصوص طاووس است؛ مى فرماید: «پاک و منزّه است آن کس که (حتّى) براى مورچگان ریز و پشه هاى خرد، دست و پا قرار داد و بالاتر از آن ها ماهیان بزرگ (و نهنگ ها) و فیل را آفرید»؛ (وَ سُبْحَانَ مَنْ أَدْمَجَ(1) قَوَائِمَ(2) الذَّرَّةِ(3) وَ آلْهَمَجَةِ(4) إِلَى مَا فَوْقَهُمَا مِنْ خَلْقِ آلْحِیتَانِ(5) وَ آلْفِیَلَةِ!).