صفحه ٢٤٢

آورید؛ در مراقبت از عزیزترین و محبوب ترین نفوس (دست کم به خود رحم کنید؛) چرا که خداوند راه حق را براى شما آشکار ساخته و راه هاى آن را روشن کرده است و سرانجام کار (از دو حال خارج نیست) یا بدبختى دائمى است و یا نیک بختى همیشگى؛ حال که چنین است در این ایّام فانى براى ایّام باقى زاد و توشه فراهم سازید، زاد و توشه لازم به شما معرفى شده و فرمان کوچ داده شده است و با سرعت شما را به حرکت درآورده اند. شما همچون کاروانى هستید که در منزلگاهى توقّف کرده و نمى داند چه زمانى دستور حرکت به آن داده مى شود. بدانید، آن کس که براى آخرت آفریده شده با دنیا (و دنیاپرستى) چه کار دارد؟ و آن کس که به زودى ثروتش را از او مى گیرند، با اموال و ثروت دنیا چه مى کند؟ ثروتى که (سودش براى دیگران و) مؤاخذه و حسابش براى اوست. اى بندگان خدا! آنچه را خداوند وعده نیک درباره آن داده است جاى ترک نیست و آنچه از بدى ها، نهى کرده، قابل دوست داشتن نمى باشد. اى بندگان خدا! از روزى که اعمال بررسى دقیق مى شود، برحذر باشید؛ روزى که تزلزل و اضطراب در آن بسیار است و کودکان در آن پیر مى شوند!

شرح وتفسیر
ناپایدارى دنیا

امام (علیه السلام) بعد از آماده ساختن مخاطبان خود براى شنیدن اندرزهاى نافع و سودمند در بخش گذشته، در این بخش مى فرماید: «بندگان خدا! بدانید که تقوا دژى است محکم و استوار (که ساکنان خود را از گزند عذاب دنیا و آخرت حفظ مى کند) و فجور و بى تقوایى، حصارى است سُست و بى دفاع که ساکنانش را (از خطرها) بازنمى دارد و کسى را که به آن پناه برد حفظ نمى کند»؛ (آعْلَمُوا، عِبَادَ آللهِ، أَنَّ التَّقْوَى دَارُ حِصْنٍ عَزِیزٍ، وَ آلْفُجُورَ دَارُ حِصْنٍ ذَلِیلٍ، لا یَمْنَعُ أَهْلَهُ، وَ لا یُحْرِزُ مَنْ لَجَأَ إِلَیْهِ).