صفحه ٤٧٤

شرح و تفسیر
ترسیم دقیقى از زیبایى هاى طاووس

امام (علیه السلام) در این بخش از خطبه، فصاحت و بلاغت فوق العاده اى به کار گرفته است، به پنج ویژگى اعجاب انگیز دیگر طاووس اشاره کرده و نکات دقیقى از زیبایى هاى این مظهر جمال و جلال خدا یادآور مى شود، نخست مى فرماید: «او در محلّ یال خود، کاکلى دارد سبز رنگ و پرنقش و نگار»؛ (وَ لَهُ فِی مَوْضِعِ آلْعُرْفِ(1) قُنْزُعَةٌ(2) خَضْرَاءُ مُوَشَّاةٌ(3)).
یال حیوان که عرب به آن «عُرف» مى گوید، موهاى بلندى است که از بالاى شانه و پشت گردن تا پشت سر ادامه دارد و به میان دو گوش منتهى مى شود و به صورت کاکل و تاجى درمى آید و با توجّه به این که این یال و کاکل در طاووس، سبز، برّاق و پرنقش و نگار است، زیبایى خیره کننده اى به او مى بخشد و انسان را به یاد مبدأ این همه زیبایى و جمال مى اندازد.
در بیان دومین ویژگى او مى فرماید: «و انتهاى گردنش همچون ابریق است و از گلوگاه تا روى شکمش به رنگ وسمه یمانى (سبز پررنگ مایل به سیاهى) و گاه همچون حریرى است که به تن کرده و مانند آینه صیقلى شده مى درخشد»؛ (وَ مَخْرَجُ عَنُقِهِ کَالْإِبْرِیقِ(4)، وَ مَغْرزُهَا(5) إِلَى حَیْثُ بَطْنُهُ کَصِبْغِ آلْوَسِمَةِ(6) آلْیَمَانِیَّةِ، أَوْ کَحَرِیرَةٍ مُلْبَسَةٍ مِرْآةً ذَاتَ صِقَالٍ(7)).