صفحه ١٩٠

و همان گونه که امام (علیه السلام) در این بحث توحیدى، خطبه را با حمد و ستایش پروردگار آغاز کرد با تسبیح و تنزیه ذات پاک او پایان مى دهد تا حسن شروع با حسن ختام همراه گردد.

نکته
آفرینش حیرت انگیز خفاش!

در این خطبه، امام (علیه السلام) از آفرینش بدیع خفاش سخن به میان آورده که تقریبآ همه چیزاو برخلاف سایر پرندگان است تا آن جا که در بعضى از کتاب هاى علمى تصریح مى کنند که خفاش، جزء پرندگان نیست؛ بلکه جزء پستانداران است.
بدن خفاش، پوشیده از مو است؛ در حالى که پرندگان پر دارند.
خفاش دندان دارد؛ در حالى که پرندگان منقار دارند.
بال هاى خفاش از پرده هاى نازک گوشتى تشکیل شده؛ در حالى که پرندگان چنین نیستند.
خفاش دو دست و دو پا دارد و روى زمین مانند چهارپایان با دست ها و پاهایش راه مى رود؛ در حالى که پرندگان چنین نیستند.
پرندگان از طریق تخم گذارى صاحب بچه مى شوند؛ در حالى که خفاش باردار مى شود و بچه مى زاید.
پرندگان نوزادان خود را با موادّ غذایى مناسب سیر مى کنند؛ ولى خفاش نوزاد خود را شیر مى دهد.
پرندگان معمولا روزها در تلاش معاش اند ولى خفاش در تاریکى شب.
خفاش ها عمومآ روز مى خوابند و پس از غروب آفتاب به پرواز درمى آیند، و هنگام خواب، خود را به وسیله پاهاى عقب از درختان یا سقف غارها آویزان مى کنند.