معارف بوک

پیامبر (صلی الله علیه و آله) در خصوص فتنه و آزمون بزرگ که بعد از آن حضرت رخ مى دهد، چنین مى فرماید: «(پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله)) فرمود: اى على! مردم بعد از من با ثروتشان آزمایش مى شوند. دین دار بودن را منّتى بر خدا قرار مى دهند و (با این که مرتکب گناهان بزرگى مى شوند) انتظار رحمت خدا را دارند و خود را از خشمش در امان مى بینند. حرام خدا را با شبهات دروغین و هوس هاى غفلت زا حلال مى شمرند. شراب را به نام «نبیذ»، و رشوه را به نام «هدیه» و ربا را به اسم «تجارت»، حلال مى پندارند!»؛ (وَ قَالَ: «یَا عَلِیُّ، إِنَّ آلْقَوْمَ سَیُفْتَنُونَ بِأَمْوَالِهِمْ، وَ یَمُنُّونَ بِدِینِهِمْ عَلَى رَبِّهِمْ، وَ یَتَمَنَّوْنَ رَحْمَتَهُ، وَ یَأْمَنُونَ سَطْوَتَهُ، وَ یَسْتَحِلُّونَ حَرَامَهُ بِالشُّبُهَاتِ آلْکَاذِبَةِ، وَ الْأَهْوَاءِ آلسَّاهِیَةِ، فَیَسْتَحِلُّونَ آلْخَمْرَ بِالنَّبِیذِ، وَ السُّحْتَ(1) بِالْهَدِیَّةِ، وَ الرِّبَا بِالْبَیْعِ»).
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) در این بخش از سخنش بر جزئیّاتى از این آزمون بزرگ و فتنه فراگیر انگشت مى نهد و به پنج وصف از اوصاف گروهى که امتحان مى شوند اشاره مى فرماید. قبل از هر چیز تصریح مى کند که آن ها به وسیله امتحان مى شوند؛ اشاره به این که مال، عمده ترین وسیله امتحان آن هاست؛ همان گونه که در هر عصر و زمانى چنین است و دیگر این که آن ها گرفتار غرور بى دلیلى هستند؛ چرا که مسلمان بودنِ خود را به رخ مردم مى کشند و گویا منّتى بر خدا دارند؛ با تمام آلودگى ها خود را مشمول رحمت خدا و در امان از عذاب او مى پندارند و چنین است حال تمام گنهکاران مغرور و از خود راضى. قرآن مجید درباره گروهى از اعراب تازه مسلمان که داراى همین صفات بودند، مى فرماید: (یَمُنُّونَ عَلَیْکَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لاَّ تَمُنُّوا عَلَىَّ إِسْلامَکُمْ بَلِ اللهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَاکُمْ لِلْإیمانِ إِنْ