معارف بوک

چهارپا بر صاحبش شش حق دارد: بیش از طاقتش بر آن بار نکند، و پشت آن را مجلسى براى سخن گفتن قرار ندهد، و هنگامى که در منزلگاه پیاده مى شود، نخست آذوقه او را آماده کند (سپس به خود بپردازد) و بدن او را داغ نکند و به صورتش شلاق نزند؛ چرا که تسبیح خدا مى گوید و هر زمان از کنار آب مى گذرد آب را بر او عرضه کند (زیرا او نمى تواند تشنگى خود را اظهار کند!)».(1)
این احادیث و احادیث فراوان دیگرى که در این زمینه رسیده به خوبى نشان مى دهد که اسلام، دقیق ترین دستورات را در زمینه حمایت از حیوانات و رعایت حقوق آن ها داده است؛ و تا آن جا که اطلاع داریم چنین دستوراتى در هیچ مکتبى دیده نمى شود.
و درباره حفظ محیط زیست نیز دستورات فراوانى دیده مى شود؛ از جمله دستور داده شده است: «کنار نهرها را آلوده نسازید؛ و همچنین زیر درختان میوه دار و مقابل درهاى خانه ها و محل نزول کاروان ها و اطراف مساجد را».(2)
در دستورات جنگى اسلام نیز آمده است: «درختانِ سرزمین دشمن را قطع نکنید؛ نسوزانید و با جریان سیل آساى آب، آن ها را از میان نبرید. آب آشامیدنى دشمن را آلوده نسازید».(3)