صفحه ٥١٨

که فرمود: «تمام آنچه در اقوام پیشین و یهود و نصارا واقع شد، براى شما نیز رخ خواهد داد».(1)
ولى علاوه بر اشکالى که در اسناد این روایات است، تطبیق آن ها بر واقعیت نیز خالى از اشکال نیست و به فرض که چنین روایاتى صحیح باشد، مى توان آن را حمل بر غالب کرد. اشاره به این که بسیارى از حوادث تلخ و ناگوارى که براى اقوام پیشین روى داد براى شما مسلمان ها نیز رخ مى دهد و تاریخ همچنان تکرار مى گردد؛ زیرا وجود اسباب مشابه، مسبّب هاى مشابه را مى طلبد.