معارف بوک

ثُمَّ یَسْلُکُهُمْ یَنَابِیعَ فِی آلأَرْضِ، یَأْخُذُ بِهِمْ مِنْ قَوْمٍ حُقُوقَ قَوْمٍ، وَ یُمَکِّنُ لِقَوْمٍ فِی دِیَارِ قَوْمٍ).
بعضى از شارحان نهج البلاغه در تفسیر جمله مزبور و مرجع ضمایر یاد شده احتمال دیگرى داده اند که چون قابل ملاحظه نبود و با جمله هاى قبل و بعد ناهماهنگ مى نمود از آن صرف نظر شد.
آرى، طرفداران اهل بیت (علیهم السلام) نخست همچون سیلابى مى خروشند و همچون سیلِ قوم سبأ کاخ ها و قصرهاى بنى امیّه را در هم مى کوبند و آن ها را از اریکه قدرت به زیر مى کشند؛ سپس در همه جا پراکنده مى شوند و همچون چشمه سارها سر بر مى آورند و از آب زلال عدل و داد، عمران و آبادى مى آفرینند.
و در پایان این بخش، امام (علیه السلام) سوگند یاد مى کند و مى فرماید: «به خدا سوگند! آن ها (بنى امیّه) بعد از تسلّط و پیروزى، همه آنچه را که در دست دارند از دست مى دهند (و ذوب مى شوند) آن گونه که چربى بر روى آتش آب مى شود (و از دست مى رود)»؛ (وَ آیْمُ آللهِ، لَیَذُوبَنَّ مَا فِی أَیْدِیهِمْ بَعْدَ آلْعُلُوِّ وَ التَّمْکِینِ، کَمَا تَذُوبُ آلأَلْیَةُ(1) عَلَى النَّارِ).
تشبیه مذکور اشاره به این است که بنى امیّه گرچه در دوران حکومت خود چاق و فربه مى شوند؛ ولى دشمنان آن ها همچون شعله هاى آتش، آنان را ذوب مى کنند و مى سوزانند؛ همان گونه که یک قطعه چربى روى آتش، نخست ذوب مى شود و سپس مى سوزد و کمترین اثرى از آن باقى نمى ماند.
شارحان نهج البلاغه درباره این که چه کسانى این بلا را بر سر بنى امیّه مى آورند و به حکومت ظالمانه و ننگین آن ها پایان مى دهند و انتقام مظلومان را