معارف بوک

مگر این که داراى خوف و رجا باشد و خوف و رجا نخواهد داشت مگر این که با آنچه از آن مى ترسد یا به آن امید دارد هماهنگ عمل کند».(1)
ولى بهره گیرى از این دو در صورتى امکان دارد که خوف و رجا کاذب نباشد و نشانه کاذب نبودنش، عمل هماهنگ با آن است.
ولى متأسّفانه بسیارى از مردم، درباره امور دنیا خوف و رجاى صادقى دارند؛ در حالى که درباره آخرت گرفتار خوف و رجاى کاذب اند.
در همین زمان که این سطور را مى نویسیم نوعى بیمارى شدید «ذات الرّیه» به نام «سارس» پیدا شده که به نوعى کشنده است (از یک صد نفر مبتلا به این بیمارى حداقل شش نفر قربانى مى شوند. براى پرهیز از ابتلا به آن، چنان اقدامات احتیاطى شروع شده که فراتر از آن امکان ندارد. در مناطق آلوده همه جا را سمپاشى مى کنند؛ همه با ماسک حرکت مى کنند؛ هر شخص مظنونى را معاینه مى کنند؛ مراکز تجمّع را تعطیل کرده اند؛ جشن شادى و مجلس عزا نمى گیرند؛ در فرودگاه ها همه مسافران به دقت کنترل مى شوند. این همان خوف صادق است. آیا مؤمنان در مورد خوف از کیفرهاى الهى در قیامت که به مراتب از این سنگین تر است چنین عکس العملى نشان مى دهند؟!!
امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) در خطبه مذکور تعجب مى کند که چگونه بعضى از مردم در مقابل خوف اندکى از انسان ها عکس العمل سریع و قوى نشان مى دهند، ولى در برابر خوف خدا چنین نیستند!
درباره رجا هم همین گونه است؛ ولى اولیاى الهى چنان بودند که از خوف خدا در محراب عبادت مانند بید مى لرزیدند و گاه صیحه مى زدند و مدهوش مى شدند.