معارف بوک

به همین دلیل، در سرآغاز غالب خطبه هاى پیامبر اکرم و معصومین (علیهم السلام) حمد و ستایش پروردگار را مشاهده مى کنیم.
و جمله «سَبَبآ لِلْمَزِیدِ مِنْ فَضْلِهِ» اشاره به آیه شریفه (لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزیدَنَّکُمْ) مى باشد که شکر و حمد خدا را مایه فزونى نعمت قرار داده است.(1)
توجّه داشته باشید که در بسیارى از آیات قرآن، حمد به معناى شکر به کار رفته است.
و جمله «دَلِیلا عَلَى آلائِهِ وَ عَظَمَتِهِ» اشاره به این است که هنگامى که حمد وستایش و شکر خدا را به جا مى آوریم، هم به نعمت هاى گوناگون او توجّه مى کنیم و هم به مقام و عظمتش.
سپس امام (علیه السلام) بندگان خدا را مخاطب قرار داده و درباره ناپایدارى دنیا هشدار مى دهد و به عبرت گرفتن از پیشینیان توصیه مى کند و مى فرماید: «بندگان خدا! روزگار بر بازماندگان، آن سان مى گذرد که بر پیشینیان گذشت!»؛ (عِبَادَ آللهِ، إِنَّ الدَّهْرَ(2) یَجْرِی بِالْبَاقِینَ کَجَرْیِهِ بِالْمَاضِینَ).
این سخن، اشاره به مطلب معروفى است که مى گوییم: تاریخ همواره تکرار مى شود و حوادث امروز ـ با تفاوت مختصرى ـ همچون حوادث دیروز است. و بعد در توضیح آن مى فرماید: «آنچه از زندگى دنیا گذشته است بازنمى گردد و آنچه در آن هستیم جاودان نمى ماند. آخرین کار این جهان، همچون نخستین کار آن است؛ امورش شبیه به یکدیگر و نشانه هایش روشن و آشکار است»؛ (لایَعُودُ مَا قَدْ وَلَّى مِنْهُ، وَ لا یَبْقَى سَرْمَدآ مَا فِیهِ. آخِرُ فَعَالِهِ، کَأَوَّلِهِ. مُتَشَابِهَةٌ أُمُورُهُ، مُتَظَاهِرَةٌ أَعْلامُهُ).