صفحه ٤٤٣

بخش اوّل
الْحَمْدُ لِلَّهِ الْمَعْرُوفِ مِنْ غَیْرِ رُؤْیَةٍ، وَ الْخَالِقِ مِنْ غَیْرِ رَوِیَّةٍ، الَّذِی لَمْ یَزَلْ قَائِماً دَائِماً؛ إِذْ لَا سَمَاءٌ ذَاتُ أَبْرَاجٍ، وَ لَا حُجُبٌ ذَاتُ إِرْتَاجٍ، وَ لَا لَیْلٌ دَاجٍ، وَ لَا بَحْرٌ سَاجٍ، وَ لَا جَبَلٌ ذُو فِجَاجٍ، وَ لَا فَجٌّ ذُو اعْوِجَاجٍ، وَ لَا أَرْضٌ ذَاتُ مِهَادٍ، وَ لَا خَلْقٌ ذُو اعْتِمَادٍ: ذَلِکَ مُبْتَدِعُ الْخَلْقِ وَ وَارِثُهُ، وَ إِلَهُ الْخَلْقِ وَ رَازِقُهُ، وَ الشَّمْسُ وَ الْقَمَرُ دَائِبَانِ فِی مَرْضَاتِهِ: یُبْلِیَانِ کُلَّ جَدِیدٍ، وَ یُقَرِّبَانِ کُلَّ بَعِیدٍ.
ترجمه
حمد و سپاس ویژه خداوندى است که بى آن که دیده شود شناخته شده است و در آفرینش موجودات، به فکر و اندیشه نیازى ندارد؛ خداوندى که همیشه بوده و تا ابد خواهد بود؛ در آن هنگام که نه آسمانى داراى برج ها وجود داشت و نه حجاب هاى فرو بسته اى؛ نه شبى تاریک، نه دریایى آرام، نه کوهى در کنار درّه هاى وسیع، نه راهى پرپیچ وخم، نه زمینى آرام، نه مخلوقى صاحب قدرت؛ این است پدید آورنده موجودات و وارث آن ها و معبود خلایق و روزى دهنده آن ها؛ خورشید و ماه در طریق اطاعتش پیوسته در حرکت اند: هر تازه اى را (با گردش پیاپى خود) کهنه مى سازند و هر دورى را نزدیک مى کنند.

شرح و تفسیر
او بود و هیچ کس نبود!

امام (علیه السلام) در این بخش، به سه وصف از اوصاف الهى اشاره مى کند.
نخست مى فرماید: «حمد و سپاس ویژه خداوندى است که بى آن که دیده شود شناخته شده است»؛ (آلْحَمْدُ لِلّهِ الْمَعْرُوفِ مِنْ غَیْرِ رُؤْیَةٍ).