بخش سوم
وَ أَنْزَلَ عَلَیْکُمُ «الْکِتَابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْءٍ» وَ عَمَّرَ فِیکُمْ نَبِیَّهُ أَزْمَاناً، حَتَّى أَکْمَلَ لَهُ وَ لَکُمْ - فِیمَا أَنْزَلَ مِنْ کِتَابِهِ - دِینَهُ الَّذِی رَضِیَ لِنَفْسِهِ؛ وَ أَنْهَى إِلَیْکُمْ - عَلَى لِسَانِهِ - مَحَابَّهُ مِنَ الْأَعْمَالِ وَ مَکَارِهَهُ، وَ نَوَاهِیَهُ وَ أَوَامِرَهُ، وَ أَلْقَى إِلَیْکُمُ الْمَعْذِرَةَ، وَ اتَّخَذَ عَلَیْکُمُ الْحُجَّةَ، وَ قَدَّمَ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ، وَ أَنْذَرَکُمْ بَیْنَ یَدَیْ عَذابٍ شَدِیدٍ.
ترجمه
خداوند کتاب (قرآن) را بر شما نازل کرده، که بیانگر همه چیز است (و تمام امورى که به هدایت و سعادت و نجات انسان ها مربوط است در آن بیان شده است) و پیامبرش را، آن مقدار در میان شما عمر داده که براى او و شما آیینى را که مورد رضاى اوست و در کتاب آسمانى اش نازل کرده، کامل گرداند و به وسیله زبان پیامبرش اعمالى را که محبوب، یا ناخوش داشته، به شما رسانیده و نواهى و اوامرش را بیان کرده و به این ترتیب، راه عذر را بر شما بسته و حجّت را تمام نموده و اعلام خطر کرده است و پیش از فرارسیدن عذاب شدید، شما را انذار کرده و بیم داده است.
شرح و تفسیر
بیانگر همه چیز!
در قسمت قبل از این خطبه، اشاره اى به مسئله اتمام حجّت الهى با بندگان آمده بود. امام (علیه السلام) در این بخش، آن را به صورت گسترده بیان مى کند و شرح مى دهد؛ مى فرماید: «خداوند کتاب (قرآن) را بر شما نازل کرده، که بیانگر همه