دلیل امام (علیه السلام) با جمله هاى «اِغْتَنَمَ الْمَهَلَ وَ بَادَرَ الْأَجَلَ» به آن ها هشدار مى دهد که فرصت را غنیمت شمرند و لحظه لحظه عمرشان را ارج نهند و قبل از آن که اجل گریبان آن ها را بگیرد، بر آن پیشى گیرند.
سرانجام به مسئله زاد و توشه این راه اشاره مى فرماید که همان اعمال صالح است. باید در چند روزه عمر که فرصتى در دست است، آن را فراهم سازند.
نکته
صبر و اغتنام فرصت
«صبر» یک حالت نفسانى است که انسان با کمک آن مى تواند در مقابل انواع مشکلات بایستد: ایستادگى در برابر مشکلاتى که در راه اطاعت پروردگار است، که در این صورت آن را «صبر بر اطاعت» مى گویند و مقاومت در برابر مشکلاتى که هوى و هوس هاى سرکش نفس و شهوات ایجاد مى کنند، که در این صورت آن را «صبر بر معصیت» مى گویند و مقاومت در برابر مشکلاتى که از سوى مصائب و بیمارى ها و تنگناهاى زندگى رخ مى دهد، که در این صورت آن را «صبر بر مصیبت» مى نامند. در واقع این صفت است که انسان را در طریق تقوا پیش مى برد و به تعبیر دیگرى از امیرمؤمنان (علیه السلام): «ارزش و جایگاه صبر در ایمان، همچون ارزش و جایگاه سر است در تن».(1)
در حدیث عبرت انگیزى از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مى خوانیم: «سَیَأْتِی عَلَى النَّاسِ زَمَانٌ لاَیُنَالُ الْمُلْکُ فِیهِ إِلاَّ بِالْقَتْلِ وَ التَجَبُّرِ وَ لاَ الْغِنَى إِلاَّ بِالْغَصْبِ وَ الْبُخْلِ، وَ لاَالْمَحَبَّةُ إِلاَّ بِاسْتِخْرَاجِ الدِّینِ وَ اتِّبَاعِ الْهَوَى؛ فَمَنْ أَدْرَکَ ذلِکَ الزَّمَانَ وَ صَبَرَ عَلَى الْفَقْرِ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَى الْغِنَى، وَ صَبَرَ عَلَى الْبِغْضَةِ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَى الْمَحَبَّةِ، وَ صَبَرَ عَلَى الذُّلِّ وَ هُوَ یَقْدِرُ عَلَى الْعِزِّ، آتَاهُ اللّهُ ثَوَابَ خَمْسِینَ صِدِّیقآ مِمَّنْ صَدَّقَ بِی؛