صفحه ٣٤٢

حزن و اندوه را شعار [= لباس زیرین] و ترس از خدا را جلباب [= لباس رویین] خود قرار داده است»؛ (فَاسْتَشْعَرَ الْحُزْنَ، وَ تَجَلْبَبَ الْخَوْفَ).
«اِسْتَشْعَرَ» از ریشه «شِعار» به معناى «لباس زیرین» است و قرار دادن حزن و اندوه، به منزله لباس زیرین، به این معناست که این گونه افراد باایمان، در درون خویش، از ایّام گذشته عمر که تلاش و کوشش کافى در راه اطاعت معبود نکرده اند، اندوهگین اند؛ اندوهى سازنده که آن ها را به حرکتى جبران کننده در آینده وامى دارد.
«تَجَلْبَبَ» از ریشه «جِلباب» به معناى «چادر» یا «لباس رویین» است و این که خوف و ترس را به منزله لباس رویین قرار داده، اشاره به این است که این افراد مخلص و مؤمن، پیوسته مراقب خویش اند و از این بیم دارند که لغزش هایى از آن ها سرزند، یا اعمالى انجام دهند که نام آن ها را از طومار مخلصان و سُعدا حذف کند.
این احتمال نیز وجود دارد که غم و اندوهشان براى فراق محبوب، و ترسشان از عدم وصال باشد.
سپس امام (علیه السلام) به نتیجه آن حزن و خوف سازنده پرداخته، مى فرماید: «در نتیجه، چراغ هدایت در قلبش روشن شده و وسیله پذیرایى روزى را که در پیش دارد (روز مرگ و رستاخیز) براى خود فراهم ساخته است»؛ (فَزَهَرَ مِصْبَاحُ الْهُدَى فِی قَلْبِهِ، وَ أَعَدَّ الْقِرَى(1) لِیَوْمِهِ النَّازِلِ بِهِ).
روشن شدن چراغ هدایت، اشاره به تابش انوار معارف الهیّه بر آینه قلب آن هاست، که به مصداق: (وَ اتَّقُوا اللّهَ وَ یُعَلِّمُکُمُ اللّهُ)؛ «از (مخالفتِ فرمان) خدا بپرهیزید و خداوند به شما تعلیم مى دهد»(2)، نتیجه تقوا و اخلاص است.
تعبیر به «قِرى» که به معناى «وسیله پذیرایى از میهمان» است، نشان مى دهد که

1- «قِرى» مصدر و اسم مصدر و به معناى چیزى است که براى پذیرایى مهمان آماده مى کنند و لذا «مِقراة» به ظرف بزرگى گفته مى شود که طعام مهمان را در آن مى گذارند.
2- بقره، آیه 282.