جلسه يازدهم
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمدلله رب العالمين والصلوة والسلام على سيدنا و نبينا ابى القاسم المصطفى محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) و على اهل بيته الطيبين الطاهرين
خلاصه‌اى از بحث سابق
در مباحث گذشته به اين نتيجه رسيديم كه: رفتارهاى اخلاقى از ديدگاه اسلام ارزش وسيله‌اى دارند؛ به عبارت ديگر، ميزان ارزش هر عملى وابسته به ميزان كمك آن در رسيدن به قرب الهى است. افعالى كه انسان را در اين مسير يارى مى‌دهند از جهتى به دو دسته: عبادتهاى مستقيم و غير مستقيم تقسيم مى‌شوند، اما دسته‌اى ديگر را نيز مى‌توان بر اين دو افزود و آن هم ارزشهايى است كه از حد نصاب ارزش و مطلوبيت در دستگاه ارزشى اسلام برخوردار نيست، بلكه ارزش آنها فقط در اين حد است كه آدمى را در مسير صحيح يارى مى‌دهند. اين رفتارها نيز در عين اينكه از حد نصاب مطلوبيت برخوردار نيستند از آن جهت كه زمينه را براى سير انسان آماده مى‌كنند به نوعى ارزشمندند.
ارزشهايى كه در دستگاه‌هاى اخلاقى مكاتب ديگر مطرح است تقريباً تمامى در همين حد است؛ يعنى، آنچه كه در آنجا به عنوان ارزش اصيل شناخته مى‌شود در نظام ارزشى اسلام از حد نصاب ارزش پايين‌تر است. رفتارهايى از قبيل: مُروَّت و انصاف، صداقت و درست‌كارى و ... كه در ساير مكاتب اصالت دارند، از نظر اسلام هم مطلوبند، اما ارزش آنها وسيله‌اى و از جهت كمك به انسان در جهت سير الى‌الله است.