صفحه ١٥٧

جلسه هفتم

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمد للّه رب العالمين وصلى اللّه على سيدنا محمد وآله الطاهرين
 
 نظام ارزشى اسلام
در گفتار پيش، مبحث «نظام ارزشى اسلام» مطرح و بعضى از ويژگيهاى اين نظام به‌طور خلاصه بيان شد. طبيعى است كه بحث تفصيلى در مورد هر يك از ويژگيهاى مذكور، بسيار به درازا مى‌كشد و اين سلسله گفتارها گنجايش اين تفصيل را ندارد، لذا از ميان آن همه، يكى از آن ويژگيها را ـ كه به نظر مى‌رسد مهم‌ترين آنها باشد ـ انتخاب نموده به‌طور تفصيل به آن مى‌پردازيم.
 
تبيين‌پذيرى ارزشها
ويژگى «تبيين‌پذيرى يا قابليت داشتن براى تبيين عقلانى»، يكى از ويژگيهاى اساسى نظام ارزشى اسلام است.
   همان‌گونه كه در مبحث قبل اشاره شد، مكتبهاى اخلاقى در اين مورد دو گونه موضع دارند: بعضى از آنها ارزشهاى اخلاقى خود را قابل تبيين عقلانى نمى‌دانند، بلكه حوزه ارزشها را عواطف و احساسات مى‌پندارند، ولى گروهى ديگر به عقلانى بودن وادى ارزشها اعتقاد دارند، لذا آنها را قابل تبيين عقلانى مى‌دانند.
   از ديدگاه ما، كامل‌ترين مكتبى كه تمامى ارزشهاى اخلاقى آن در يك مجموعه به هم پيوسته، قابل تبيين فلسفى و عقلى است دين مقدس اسلام است.