جلسه ششم
نظام ارزشى اسلام
توضيح مفهوم
عنوان بحث در اين سلسله مقالات، «نظام ارزشى اسلام» است، اما قبل از هر بحثى در اين زمينه طبعاً بايد روشن شود كه مقصود از «نظام»، «ارزش» و «اسلام» در عنوان بحث، چيست.
مفهوم «اسلام» چنان روشن است كه به توضيح نياز ندارد، لذا بعد از اشارهاى مختصر به «سيستم، نظام»، مفهوم «ارزش» را توضيح خواهيم داد.
«نظام» به مجموعهاى از واحدهاى مرتبط به يكديگر اطلاق مىشود كه در جهت خاصى عمل مىكنند؛ مثلا، مجموعه دستگاههاى مختلف يك حكومت را كه در جهت اداره يك مملكت فعاليت مىكنند، نظام حكومتى مىگويند.
واژه نظام ارزشى اسلام نيز گوياى عملكرد مجموعهاى از دستگاههاى مختلف ارزشى و شناختى و ... است، به گونهاى كه تمامى آنها به سوى هدف واحدى متوجهاند. به ديگر سخن، مقصود از نظام ارزشى اسلام مجموعهاى هماهنگ و مرتبط از بايدها و نبايدهاست كه تمامى آنها هدف واحدى را تعقيب مىكنند.
از آنجا كه واژه «ارزش» نيز از كلمات كليدى بحث است و نوعى ابهام معنايى دارد و بدون روشن شدن معنا و مفهوم آن نمىتوان وارد بحث شد لذا تذكر چند نكته در مورد آن ضرورى به نظر مىرسد:
كاربرد «ارزش» در مسايل اقتصادى
نكته اول: روشنترين معناى ارزش همان است كه در مسايل اقتصادى استعمال