صفحه ٢١٣

جلسه دهم

بسم الله الرحمن الرحيم

الحمدلله رب العالمين والصلوة والسلام على سيدنا و نبينا ابى‌القاسم المصطفى محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) و على آله الطيبين الطاهرين
 
 خلاصه گفتار پيشين
در مباحث قبل به اين نتيجه رسيديم كه ملاك اصلى ارزش در نظام ارزشى اسلام، كمال نهايى انسان است كه مصداق آن «قرب الهى» است. براى رسيدن به اين هدف انسان بايد كارهايى را انجام دهد و خصلتهايى را كسب كند. هرگونه رفتار و صفتى كه موجب تقرب به خدا شود، ارزش دارد و هر چيز كه موجب دورى از خداى متعال شود بى‌ارزش است يا ارزش منفى خواهد داشت.
   افعالى كه انسان را به قرب الهى مى‌رساند به دو دسته كلى تقسيم مى‌شود. 1. عبادتهاى مستقيم 2. عبادتهاى غيرمستقيم. افعالى كه به منزله گامهاى اصلى در مسير مستقيم حركت انسان به سوى خداست، در اصطلاح ما عبادتهاى مستقيم ناميده مى‌شوند كه شروع اين عبادات از مرحله توجه قلبى است تا هر نوع عبادتى كه تجلى‌گاه توجه انسان به خداى متعال و اظهار خشوع و پرستش در پيشگاه الهى باشد.
   دسته دوم رفتارهائى است كه در اين خط مستقيم قرار نمى‌گيرد، ولى از لوازم زندگى انسان مؤمن است، به گونه‌اى كه اگر آنها را رعايت نكند گاهى از مسير مستقيم نيز منحرف مى‌شود. موضوعاتى كه در اخلاق اسلامى و در نظام ارزشى