صفحه ٤٥٦

تعبیر به «قَرْض» در مورد انفاق به مستمندان، یا به این علت است که خداوند کفیل آن هاست و هر کس چیزى به آن ها بدهد گویى به خدا داده و یا این که نهایت لطف خود را در تعبیر نشان دهد، تا مایه تشویق همگان گردد؛ زیرا تعبیرى از این بالاتر نمى شود که خداوندِ بخشنده تمام نعمت ها، خدایى که خزائن آسمان ها و زمین در دست قدرت اوست، به انسانِ سرتا پا نیاز بگوید: «از آنچه دارى به من قرض ده! و در راه من انفاق کن! و من ده ها و گاه صدها و گاه هزاران برابر، به تو مى دهم و این ربا و فزونى میان من و تو، مشکلى ایجاد نمى کند!»
این بیانات زیباى امام (علیه السلام) همچنان مملوّ از محتواى آیات قرآن است. قرآن مى فرماید: (وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ)؛ «و هرکس بر خدا توکّل کند، خدا امر او را کفایت مى کند».(1)
و نیز مى فرماید: (مَنْ ذَا الَّذِى یُقْرِضُ اللّهَ قَرْضَاً حَسَنَاً فَیُضَاعِفَهُ لَهُ أَضْعَافاً کَثِیرَةً)؛ «کیست که به خدا «قرض نیکویى» دهد (و بدون منت انفاق کند) تا خداوند آن را براى او چندین برابر کند؟».(2)
و همچنین مى فرماید: (لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزيدَنَّکُمْ)؛ «اگر شکر کنید (نعمت خود را) بر شما افزون خواهم کرد».(3)