است و نهرهايى از عسل مصفاست و براى آنها در آن از همه انواع ميوه ها وجود دارد.
همه توصيفات قرآن از بهشت و جهان آخرت حقيقت و واقعيت دارد و نياز به اندكى تأويل نيز ندارد، و نبايد تصور كنيم كه براى انسان، در عالم خيال، نشئهاى پديد مىآيد كه آن تجلّيات و لذت هايى كه براى بهشت ترسيم شده، براى او جلوه مىكند. گرچه ترسيم بهشت و نعمت ها و لذت هايى كه همراه با خستگى، خمارى و كسالت نيست، براى ما كه گرفتار زندگى مادّى همراه با محدوديّت ها هستيم قابل تصور نمىباشد، اما عدم امكان تصور آنها در نشئه دنيا، دليل واقعيت نداشتن آن جلوه ها و زيبايى ها و لذت هاى نامحدود نمىشود و چنان نيست كه آن تصوير دور از واقعيت باشد و تنها براى اين صورت گرفته كه انسان پس از انجام وظيفه و عمل به تكليف خويش آرامش وجدان و رضايت خاطر داشته باشد.
اگر در نظام دنيا كه آميخته با محدوديت است بندرت امر خارق العاده و معجزهاى رخ مىدهد؛ مثلاً عصاى حضرت موسى(عليه السلام) تبديل به اژدها مىشود و يا رسول خدا(صلى الله عليه وآله) به درخت اشاره مىكنند كه از جاى حركت كند و به وحدانيت خداوند و رسالت پيامبر شهادت دهد، و درخت جلو مىرود و مىگويد: أَشْهَدُ أَنْ لاَاِلهَ إِلاَّاللَّهُ وَأَنَّكَ رَسُولُ اللَّه، در عالم نامحدود آخرت پيوسته اين امور رخ مىدهد، در آنجا هر چيزى دايماً در حال تسبيح است، بدون اينكه صداها درهم شود و همهمه ايجاد گردد. در آنجا حتى اعضاى بدن انسان نيز سخن مىگويند: وَقَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُمْ عَلَيْنَا قَالُوا أَنْطَقَنَا اللَّهُ الَّذِى أَنْطَقَ كُلَّ شَىْء ...(1)؛ آنها به پوست هاى تنشان مىگويند: چرا بر ضد ما گواهى داديد؟ آنها پاسخ مىدهند: همان خدايى كه هر موجودى را به نطق درآورده ما را گويا ساخته است.
حال با توجه به اعتقاد ما به وجود چنين عالمى و اعتقاد به اينكه انسان براى حيات جاودانه آفريد شده [چنان كه رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمود: مَا خُلِقْتُمْ لِلْفَنَاءِ بَلْ خُلِقْتُمْ لِلْبَقَاءِ وَإِنَّمَا تُنْقَلُونَ مِنْ دار