صفحه ١٩٢

المال مسلمين را به جيب اقوام خود سرازير كرد و گفت پيامبر (ص) هم همين كار را كرد، به طورى كه كُلّ خراج يك سال آفريقا را يكجا به داماد خود مروان حكم بخشيد. «1» در حالى كه اين رويكرد با آن رويكرد از زمين تا آسمان متفاوت است. آرى اسلام مى گويد شراب حرام است تا در عين آسيب نديدن بدن، روح عبوديت در انسان ها تقويت شود و خوف از جلال پروردگار در قلب ها زبانه بكشد، و اين غير از آن است كه روشنفكر مسلمان مى گويد غربى ها هم ثابت كرده اند نوشيدن شراب موجب خرابى كبد مى شود، پس اسلام و غرب هر دو يك حرف دارند و يك منظر را دنبال مى كنند!

روشنفكران دينى و غفلت از ابعاد قدسى دين 
اميد غرب آن است كه با روشنفكران دينى كه غرب را پذيرفته اند، افق جهان اسلام را به سوى غرب برگرداند. روشنفكر دينى با نوع برداشتى كه از مفاهيم دينى القاء مى كند راه خروج از دين قدسى و نزديكى به دين غرب زده را فراهم مى نمايد. وقتى نگاه علمى غرب به عالم و آدم اصل شد، پس بايد مجتهدان ما هم با چنين نگاهى به همه چيز بنگرند تا معرفت دينى آن ها بسط يابد وگرنه كهنه و عقب افتاده اند و معرفت دينى آن ها در قبض است و نه در بسط. آيا با توجه به نكاتى كه تا حال گفته شد اين نوع پيشنهادها مساوى با غرب زدگى كامل و فرو بسته شدن راه قدس از منظر دين و ديندارى نيست؟ اينجاست كه عرض مى كنم اگر فرهنگ غرب و ذات آن درست شناخته نشود ناخودآگاه در دام آن مى افتيم و كارگزار