صفحه ٣٧١

پيچيدگى وَهمى است نه حقيقى. حضرت على (ع) مى فرمايند: «الْعِلْمُ نُقْطَةٌ كَثَّرَها الْجاهِلُون»؛ «1» علم نقطه اى بود كه جاهلان آن را كثرت دادند.

دين در خدمت تجدد!
سؤال: بعضاً گفته مى شود مسلمانانِ غرب زده، دين را در خدمت تجدد قرار مى دهند، چگونه دين در خدمت تجدد قرار مى گيرد؟
جواب: رسالت دين آن است كه انسان را از يك طرف به مبدأ عالم متصل گرداند، و از طرف ديگر او را در معاد و ابديتش سعادتمند نمايد، و اين يعنى فهميدن سنت «انَّالِلَّهِ وَ انَّاالَيهِ راجِعوُنَ»؛ «2» حال اگر دين از مقصد اصلى و رسالت واقعى اش خارج شد و وسيله ى تأييد فرهنگ و تكنولوژى غربى قرار گرفت، گفته مى شود دين در خدمت تجدد قرار گرفته است. در اين حالت سعى مى شود از طريق طرح بعضى از آيات و روايات به كمك فرهنگ مدرنيته بروند تا دينداران زشتى هاى مدرنيسم را متوجه نشوند. نبايد از اين نكته غافل شد كه ذات فرهنگ مدرنيته پيروى از ميل انسان هاى بريده شده از عالم قدس و معنويت است. حال اگر كسى از دين نيز چنين انتظارى را داشته باشد كه از طريق دين به اميال نفسانى اش دامن بزند، عملًا دين را در حجاب مدرنيسم مى برد و با اين كار در واقع دين را اسير تجدد مى كند، و دينى كه محدود به تأييد اهداف فرهنگ غربى شد ديگر كارايى لازم را جهت هدايت انسان به سوى حقيقت، نخواهد داشت.