صفحه ١٧٧

در آيه ديگرى چنين آمده است كه:
«فَلايَصُدَّنَّكَ عَنْها مَنْ لايُؤْمِنُ بِها وَاتْبَعَ هَواهُ فَتَرَدى.»(1)
پس ترا از آن (قيامت) باز ندارد آن كس كه به آن باور ندارد و هواى خويش دنبال كرده است كه هلاك خواهى شد.
   در دو آيه خداوند مى‌فرمايد كسانى هواى نفس خود را «اله» خود قرار داده‌اند: يكى آنجا كه فرموده است:
«اَرَأَيْتَ مَنِ‌اتَّخَذَ اِلهَهُ هَواهُ اَفَاَنْتَ تَكُونُ عَلَيْهِ وَكيلا»(2)
آيا ديده‌اى آن كس را كه هواى خويش به خدايى گرفت پس آيا تو بر او نگهبان خواهى بود؟
   دوم آنجا كه مى‌گويد:
«اَفَرَأَيْتَ مَنِ‌اتَّخَذَ اِلهَهُ هَواهُ وَ اَضَلَّهُ اللّهُ عَلى عِلْم وَ خَتَمَ عَلى سَمْعِهِ وَ قَلْبِهِ وَ جَعَلَ عَلى بَصَرِهِ غِشاوَةً فَمَنْ يَهْديهِ مِنْ بَعْدِاللّهِ اَفَلا تَذَكَّرُونَ.»(3)
پس آيا ديده‌اى كسى را كه هواى خويش را خداى خود گرفته و خداوند او را با داشتن علم (و اتمام حجت) گمراه ساخته گوش و دل او را مهر زده و بر بينايى وى پرده نهاده پس چه كسى او را بعد از خداوند هدايت خواهد كرد؟ آيا توجّه نمى‌كنيد.
   برخى آيات پيروى هوا را در تعارض با هدايت در راه خدا دانسته و مى‌فرمايد:
«فَاحْكُمْ بَيْنَ‌النّاسِ بِالْحَقِّ وَ لاتَتَّبِعِ الْهَوى فَيُضِلَّكَ عَنْ سَبيلِ‌اللّهِ.»(4)
(پس(اى داود) حكم كن (در)ميان مردمان بحق و هوا را پيروى مكن كه گمراه كند ترا از راه خدا.)
و نيز مى‌فرمايد:
«فِاِنْ لَمْ يَسْتَجيبُوالَكَ فَاعْلَمْ اَنَّما يَتَّبِعُونَ اَهْوائَهُمْ وَ مَنْ اَضَلُّ مِمَّنِ اتَّبَعَ هَواهُ بِغَيْرِ هُدىً مِنَ اللّهِ.»(5)