دسته سوم از بندگان خدا كسانى هستند كه به عالى ترين و خالصانه ترين مراتب عبادت خداوند دست يافتهاند. عبادت اين دسته به جهت ترس از عذاب الهى و طمع رسيدن به بهشت نيست، بلكه انگيزه آنان در بندگى خدا ـ به دليل رسيدن به عالى ترين مراتب معرفت و عرفان الهى ـ فقط عشق و محبت به خداوند است. در بيان انگيزه اين گروه از بندگان خدا در عبادت پروردگار خويش، تعابير گوناگونى در روايات آمده است؛ از جمله در روايتى كه ذكر كرديم انگيزه اين دسته كه گروه «آزادگان» ناميده شدهاند، محبت خداوند و در بعضى ديگر شكر نعمتهاى خدا ذكر شده است. شايد اختلاف تعابير روايات به جهت تفاوت فهم مخاطبان و راويان آن روايات بوده است و در هر روايتى به فراخور فهم مخاطبان، عالى ترين انگيزه عبادت خدا بيان شده است.
عالى ترين جلوه بندگى خدا
بارزترين و عالى ترين جلوه و اوج بندگى خالصانه خداوند را در مناجات درخشان امير المؤمنين(عليه السلام) مشاهده مىكنيم هنگامى كه در برابر خالق خويش به سجده فرو مىافتادند. در اين مناجات كه بسان ساير كلمات آن حضرت بر تارك آسمان عرفان و معنويت مىدرخشد، حضرت مىفرمايند: «إِلهي، كَفى بي عِزّاً أَنْ أَكُونَ لَكَ عَبْداً وَ كَفى بي فَخْراً أَنْ تَكُونَ لي رَبّاً. أَنْتَ كَما أُحِبُّ فَاجْعَلْني كَما تُحِبُّ؛(67) خداى من، همين عزت و سرافرازى براى من كافى است كه من بنده تو هستم و همين افتخار براى من كافى است كه تو پروردگار من هستى. تو همانگونه هستى كه من مىخواهم، پس مرا همانگونه قرار بده كه خود مىخواهى».