بازشناسى شهادت به توحيد
گفتيم كه با كالبد شكافى كلمه اخلاص (لا إلهَ إلاَّ الله)، به سه ركن اساسى توحيد رهنمون مىشويم كه اعتقاد به آنها، براى عينيت يافتن و تحقق اعتقاد به توحيد لازم است و اگر كسى يكى از آن سه را نپذيرد، مشرك است. ركن اول، توحيد در خالقيت است؛ يعنى اعتقاد به اينكه خداوند خالق آسمان و زمين و همه موجودات است. ركن دومِ توحيد حقيقى كه در شعار توحيد تجلى يافته، اعتقاد به توحيد در ربوبيت تكوينى است؛ يعنى اعتقاد به اينكه تدبير و اداره عالم فقط به دست خداوند است و همان كسى كه جهان را آفريده، خود به تدبير و اداره آن مىپردازد. ركن سوم توحيد، اعتقاد به توحيد در ربوبيت تشريعى است. اين ركن به حوزه رفتار انسان، كه خداوند او را از عقل و نيروى اختيار برخوردار ساخته، اختصاص دارد و عبارت است از اختصاص حق قانونگذارى مطلق به خداوند. بر اين اساس، چون خداوند خالق و مالك هستى و از جمله مالك انسان است و انسان مملوك خداوند به شمار مىآيد، بايد از تكاليف الهى اطاعت كند و تسليم اراده تشريعى خداوند باشد و معتقد شود كه تنها خداوند شايستگى جعل مقررات و قوانين و هدايت تشريعى انسان را دارد و بدون اذن او كسى نمىتواند عهده دار اين مهم گردد.
پس از اعتقاد به توحيد در خالقيت و توحيد در ربوبيت تكوينى و تشريعى، انسان بايد معتقد شود كه تنها خداوند شايستگى پرستش و عبادت را دارد و كسى كه غير خدا را بپرستد، مشرك است. در واقع، توحيد در الوهيت و عبادت،
به سوی تو
جلسه چهارم: جستارى در بحث نبوت