چنان كه در ابتداى سوره بقره و آيه اول سوره مؤمنون نماز صراحتاً عامل فلاح و رستگارى شمرده شده ـ يا تعبيرات عامى در آن آيات به كار رفته كه شامل نماز نيز مى‌شود؛ نظير: «...وَ اتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ؛(48) و از خدا پروا كنيد باشد كه رستگار شويد»، و مسلماً تارك نماز اهل تقوا نخواهد بود.
چنان كه گفتيم، نماز شرط لازم فلاح است ولى شرط كافى نيست و جايگزين ساير تكاليف انسان نمى‌شود. پس اگر كسى شبانه روز مشغول خواندن نماز شود و از اداى وظايفى چون روزه، حج، جهاد، امر به معروف و نهى از منكر و تحصيل علم واجب خوددارى كند، رستگار نمى‌گردد؛ چون اين وظايف نيز عوامل رستگارى و فلاح هستند، البته در بين مجموعه عواملى كه موجب رستگارى مى‌شوند، نماز شرط لازم و مهم ترين و مؤثرترين عامل براى رسيدن به فلاح است.
ويژگى ها و امتيازات نماز
در جمله «حي على خير العمل» نماز بهترين عمل معرفى شده است؛ اما با توجه به اينكه در بعضى از روايات كارهاى ديگرى، چون شهادت در راه خدا، بهترين عمل معرفى شده‌اند اين سؤال مطرح مى‌شود كه چگونه در اذان و اقامه گفته مى‌شود كه «بشتابيد به سوى نماز كه بهترين عمل است» و چرا نماز بهترين عمل معرفى شده؟ در روايتى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) فرمودند: «فَوْقَ كُلِّ ذي بِرٍّ بِرٌّ حَتّى يُقْتَلَ الرَّجُلُ فى سَبيلِ اللهِ فَإِذا قُتِلَ فى سَبِيلِ اللهِ فَلَيْسَ فَوْقَهُ بِرٌّ؛(49) بالاتر از هر كار نيكى كار نيك ديگرى است تا اينكه مرد در راه خدا