صفحه ٣١٤

مؤمنان است؛ از اين رو در جايى خداوند مى‌فرمايد: «اللهُ وَلِىُّ الَّذِينَ آمَنُوا»،(217) و در جاى ديگر در وصف مؤمنان كه ولايت خدا را پذيرفته‌اند مى‌فرمايد: «أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ؛(218) آگاه باشيد كه بر دوستان خدا نه بيمى است و نه آنان اندوهگين مى‌شوند».
 
 نگاهى به فراخناى ولايت، محبت و نعمت هاى خداوند
پيش‌تر گفتيم كه هدايت داراى مراتبى است؛ چنان كه راه يافتگان به صراط مستقيم همه در يك مرتبه نيستند و آنان بسته به ايمان، معرفت و اعمالشان، از مراتب گوناگونى برخوردار مى‌شوند. همچنين انعام الهى نيز مراتب دارد و نعمت هايى كه خداوند به بندگان خود عنايت مى‌كند همه در يك رديف نيستند؛ حتى نعمت هايى كه به انبيا داده شده، يكسان نمى‌باشد و ايشان به جهت مراتب نفس و برترى‌اى كه بر يكديگر دارند، از نعمت هاى بيشترى برخوردار مى‌شوند: «تِلْكَ الرُّسُلُ فَضَّلْنا بَعْضَهُمْ عَلى بَعْض ...؛(219) برخى از آن پيامبران را بر برخى ديگر برترى بخشيديم».
برترى يافتن برخى از پيامبران بر ديگران، به معناى برخوردارى آنان از نعمت هاى فزون‌تر خداوند است. همچنين ولايت كه سرآمد نعمت هاى خداست و ويژگى مشترك پيامبران، صالحان، راستان و شهداست، امرى تشكيكى و داراى مراتب است. همه كسانى كه از ولايت خدا بهره‌مند شده‌اند، در يك رديف و يك مرتبه نيستند؛ بلكه اولياى خدا نيز هر چه ارتباطشان با خدا عميق تر، محكم‌تر و راسخ‌تر گردد درجه ولايتشان افزايش مى‌يابد. عالى ترين