صفحه ٣١٥

مرتبه ولايت، ولايت رسول الله(صلى الله عليه وآله) است كه شعاع ولايت الله مى‌باشد، و پس از آن، ولايت جانشينان آن حضرت، يعنى ولايت امامان معصوم(عليهم السلام) قرار دارد كه ولايتشان شعاع ولايت رسول الله(صلى الله عليه وآله) است در مرتبه سوم، ولايت فقيه قرار دارد كه ولايتش شعاع ولايت امام زمان ـ عجل الله تعالى فرجه الشريف ـ مى‌باشد. اداره و سرپرستى و رهبرى جامعه اسلامى از سوى ولى فقيه، مورد رضايت و نظر خداست و در جهت اِعمال ولايت الهى در زمان غيبت انجام مى‌پذيرد.
ولايت با محبت الهى ارتباط دارد؛ از اين رو جا دارد بر اين نكته نيز تأكيد كنيم كه محبت الهى نيز، داراى مراتب است؛ چنان كه محبت بين انسان ها نيز درجاتى دارد. همچنين نسبت به تناسبى كه در بين مراتب دريافت كنندگان محبت موجود است، شيوه اعمال محبت نيز متفاوت مى‌شود. توضيح اينكه هر پدرى به فرزند خود علاقه و محبّت پايدار دارد؛ امّا هر پدرى متناسب با اقتضاى سنى فرزند خود شيوه خاصى را براى ابراز محبت خويش و ارائه خدمت به او بر مى‌گزيند؛ مثلاً اگر كودكى دوساله است، براى اينكه او را خوشحال كند و نشان دهد كه او را دوست دارد، شيرينى و اسباب بازى متناسب با سن او را در اختيارش مى‌گذارد و به هيچ وجه اسباب بازى گران قيمت در اختيار كودك دو ساله خود نمى‌گذارد؛ چون آن وسيله به كار كودك دو ساله نمى‌آيد.
كسى كه مى‌خواهد به ديگرى خدمت كند و به دنبال مشاهده بازتاب مثبتى از محبت خويش است، بايد نحوه ابراز محبت او در حد ظرفيت، فهم و درك دريافت كننده محبت باشد. در اين صورت دريافت كننده محبت، پاسخ مثبتى به محبتى كه به وى شده ارائه مى‌دهد؛ اما اگر شيوه ابراز محبت فراتر از فهم و ظرفيت باشد، ارزش آن محبت را نمى‌شناسد؛ از اين رو گفتيم كه