آمادگى جنگى نداشتند و تعداد نفرات آنان بسيار كم (313 نفر) و از نظر توان نظامى بسيار ضعيف بودند. شرايط جغرافيايى جبهه جنگ نيز به نفع دشمنان اسلام بود؛ چه اين كه مشركان مكه در نقطه بالاترى قرار داشتند و با بارش باران، زمين نيز لغزنده گشت. به هر حال، شرايط آب و هوايى و موقعيت جغرافيايى منطقه، مسلمانان را در وضعيتى بسيار نامطلوب قرار داده بود. به طور طبيعى در اين حالت روحيه افراد از بين مى‌رود؛ اما مسلمانان با برخوردارى از يك عامل مهم بر دشمنان پيروز شدند: إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُمْ بِأَلْف مِنَ الْمَلائِكَةِ مُرْدِفِينَ. وَ ما جَعَلَهُ اللّهُ إِلاّ بُشْرى وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَ مَا النَّصْرُ إِلاّ مِنْ عِنْدِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيم(171) به ياد آوريد زمانى را كه پروردگار خود را به فرياد مى‌طلبيديد، پس دعاى شما را اجابت كرد كه: من شما را با هزار فرشته پياپى ياورى خواهم كرد. و اين وعده را خداوند جز نويدى براى شما قرار نداد، و تا آن كه دل‌هاى شما بدان اطمينان يابد؛ و پيروزى جز از نزد خدا نيست، كه خدا شكست‌ناپذير و حكيم است.
مسلمانان دست به دعا برداشتند: خدايا ما مى‌خواهيم بر اساس دستور تو انجام وظيفه كنيم، سلاح و نفرات ما كم و توان ما ضعيف است، ولى توان تو فوق همه قدرت‌ها است. خدا دعاى آنان را اجابت كرد و هزار فرشته را به كمك آنان فرستاد. قرآن كريم با ذكر اين قضيه، به ديگر مسلمانان نيز از همين راه روحيه مى‌دهد و تأكيد مى‌كند كه توان شما تنها توان مادى نيست و پشتيبانان شما تنها نيروهاى انسانى نيستند، بلكه شما مى‌توانيد از پشتيبانى فرشتگان بهره بگيريد. مى‌فرمايد: ما فرشتگان را فرستاديم كه دلتان آرام گيرد (وَ لِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ)؛ اما پيروزى از خدا است (وَ مَا النَّصْرُ إِلاّ مِنْ عِنْدِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ)؛ يعنى حتى آن گاه كه فرشتگان به كمك شما آمدند، شما به فرشتگان دل مبنديد، بلكه اعتمادتان به خدا باشد. اگر اين نيروى معنوى در مسلمانان تقويت شد، هيچ قدرتى بر آنان پيروز نخواهد شد. بنابراين بايد از ابزارهاى فرهنگى و معنوى نهايت استفاده را كرد.
حال چنانچه عملكرد ما درست برعكس باشد و تبليغات و سخنرانى‌هاى ما بر ابزارهاى مادى متمركز گردد، براى مردم چيزى جز يأس و نااميدى به بار نخواهد آورد. اگر پاى «تعداد» در ميان باشد، آنها ده‌ها برابر هستند، و اگر مسأله پيشرفت و تكنولوژى را در نظر بگيريم، ما در اين زمينه هر چه داريم از آنان و امثال آنها دريافت كرده‌ايم. البته به بركت انقلاب اسلامى