معارف بوک

مطلق و غناى مطلق الهى كه مستلزم احتياج همه موجودات به خداوند است، منتفى مى‌شد، و چون خداوند متعال صمد است ـ يعنى كامل بالذات و غنى مطلق است و همه موجودات، آفريده و محتاج به او هستند ـ كفو و همتايى ندارد.
با توجه به آنچه گفته شد، برخى معتقدند كه سه صفت سلبى زاده نشدن، نزاييدن و نداشتن همتا، تفسير و برآيند ويژگى «صمد» مى‌باشند؛ چون اين سه صفت، لازمه ويژگى صمد، (كمال و غناى مطلق الهى) هستند.
 نقش سازنده توجه به حقايق سوره توحيد
توجه به حقايق و معارف سوره توحيد و ويژگى هايى كه در آن براى خداوند برشمرده شده، نقش اساسى در تكامل انسان دارد. خداوند غنى مطلق است و همه موجودات به او وابسته‌اند و هر كسى هر چه دارد از خداست و كسى از خود چيزى ندارد. همچنين همه عالم و از جمله اولياى خدا، فرشتگان، انبياى الهى و ائمه اطهار(عليهم السلام) همه با اراده الهى به وجود آمده‌اند عنايت به اين حقايق و درك آنها ما را به اين واقعيت رهنمون مى‌سازد كه همه موجودات، فقير محض هستند و احتياجْ لازمه وجودهاى امكانى است: «يا أَيُّهَا النّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللهِ وَ اللهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ؛(269) ‌اى مردم شماييد نيازمند به خدا، و خدا خودْ بى نياز ستوده است».
از يك نظر بايد گفت كه احتياج موجودات متعالى و كامل‌تر به خداوند بيش از احتياج ديگران است؛ چون آنان از ظرفيت بيشترى برخوردارند و خداوند متناسب با گنجايش وجودى شان، عنايت بيشترى به آنان مى‌كند و بيش از ديگران از كمالات معنوى و سرمايه هاى وجودى بهره‌مند مى‌شوند. بنابراين