صفحه ١٣٤

بازمى دارد. پس عادت هاى روزمره مانع داشتن نيت خالص در عبادت و توجه بيشتر ما به خداوند مى‌شوند. اين عادت ها ابزار شيطان هستند كه به وسيله آنها مانع رسيدن ما به كاميابى و سعادت مى‌گردد. ما بايد با عادت هايى كه مانع پرداختن به كارهاى مهم و ارزشمند مى‌شود مبارزه كنيم و آنها را از خود دور نماييم. قدم اول در اين راه، كسب معرفت و اطلاع از منافع كنار نهادن عادت هاى بى ارزش و پرداختن به عبادت، بندگى خدا، كسب اخلاص در عمل و زيان ترك اين امور مهم و ارزشمند است. البته نبايد به اين حد اكتفا كنيم؛ چون كسب معرفت، شرط لازم است؛ اما شرط كافى نيست و ما بايد در قدم دوم با نفس و عادت به امور پست حيوانى و دنيوى به جهادى سخت و طولانى دست بزنيم؛ از اين رو مرحوم «علامه مجلسى» در سخنى كه از ايشان ذكر كرديم، تفكرات صحيح و مجاهدت هاى عظيم و طولانى را دو عامل مهم براى تحصيل قصد قربت و اخلاص در عبادت برشمرد.
خواب زياد باعث كسالت مى‌شود و براى انسان زيان دارد؛ اما برخى به آن عادت كرده‌اند و حتى حاضر نمى‌شوند قبل از طلوع آفتاب از خواب برخيزند و نماز صبحشان را بخوانند و اين عادت بى ارزش آنها را از انجام وظيفه واجب خود بازمى دارد. اين افراد بايد براى رسيدن به مدارج معنوى با عادت خويش مبارزه كنند و خواندن نماز شب و نماز صبح در وقت فضيلت آن را بر لذت خواب ترجيح دهند. همچنين برخى به شكم بارگى عادت كرده‌اند و هر چه جلوى آنها بگذارند مى‌خورند. شكى نيست كه اين عادت مى‌تواند منشأ بسيارى از انحرافات و ناهنجارى ها و مانع پرداختن به امور ارزشمند شود و ضرورت دارد كه انسان با آن مبارزه كند و بكوشد كه تنها براى رفع كمبود بدن، از غذا و نوشيدنى استفاده كند و از زياده روى در خوردن و آشاميدن بپرهيزد.