صفحه ٢٩٢

«أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يا بَنِى آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّيْطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ * وَ أَنِ اعْبُدُونِى هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ؛(184) ‌اى فرزندان آدم، مگر با شما عهد نكرده بودم كه شيطان را مپرستيد، زيرا وى دشمن آشكار شماست؟ و اينكه مرا بپرستيد، اين است راه راست»! در جاى ديگر از قول حضرت عيسى(عليه السلام) مى‌فرمايد: «إِنَّ اللهَ هُوَ رَبِّى وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ؛(185) در حقيقت، خداست كه خود پروردگار من و پروردگار شماست. پس او را بپرستيد، اين است راه راست».
در آياتى كه ذكر كرديم عبادت و بندگى خدا به عنوان صراط مستقيم و تنها راه دستيابى به كمال و قرب خداوند ذكر شده؛ اما در برخى از آيات به مصداق هاى عبادت و نمودهاى عينى راه خداوند اشاره شده است؛ از جمله در برخى از آيات اطاعت از رسول خدا(صلى الله عليه وآله) مصداق بارز بندگى خدا و صراط مستقيم به حساب آمده؛ از جمله مى‌فرمايد: «وَ اتَّبِعُونِ هذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ؛(186) و از من پيروى كنيد، اين است راه راست».
همچنين خداوند در طليعه سوره يس با تأكيد بر اينكه پيروى رسول خدا(صلى الله عليه وآله)و ساير فرستادگان خدا مصداق روشن عبادت و صراط مستقيم است مى‌فرمايد: «يس * وَ الْقُرْآنِ الْحَكِيمِ * إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ * عَلى صِراط مُسْتَقِيم؛ يس، سوگند به قرآن حكمت آموز، كه قطعاً تو از [جمله] پيامبرانى، بر راهى راست».
در آيه مزبور، تعبير «على صراط مستقيم» به كار رفته. استعمال «على» كه نشانه سيطره و تسلط است اين حقيقت را آشكار مى‌سازد كه صراط مستقيم