سبع المثانى سوره فاتحه است؟ حضرت در پاسخ مى‌فرمايند: بله؛ آن گاه سؤال مى‌كند كه آيا «بسم الله الرحمن الرحيم» نيز از سبع المثانى است؟ حضرت مى‌فرمايند. «نَعَمْ هِىَ أَفْضَلَهُنَّ؛(135) بله [بسم الله الرحمن الرحيم] برترين آيه از سوره حمد است».
چنان كه مى‌نگريد، در آيه فوق، خداوند سوره حمد را عِدل قرآن قرار داده. به تعبير ديگر، براى سوره حمد عظمتى برابر قرآن در نظر گرفته است. حال با توجه به اينكه عظمت كوتاه ترين آيه قرآن فراتر از گستره جهان است، آيا نبايد قدر خود را بدانيم كه خداوند ما را لايق ساخته در نمازمان سوره‌اى را بخوانيم كه عظمتى برابر قرآن دارد و مقياسى براى سنجش عظمت و ارزش آن وجود ندارد؟
به راستى اگر در هنگام عبادت و نماز به اين نكته توجه داشته باشيم كه خداوند ما را لايق سخن گفتن با خويش ساخته و به ما اجازه داده كه با آيات و كلمات خود با او سخن گوييم، تلقى ما از نماز و عبادت دگرگون خواهد شد و بهره شايانى از آن مى‌بريم. از سوى ديگر، عدم درك مقام عبادت و سخن گفتن با خداوند، خسارت بزرگى است كه چيزى نمى‌تواند آن را جبران كند؛ نماز و عبادتى كه به حق مى‌توان ادعا كرد اگر كسى در طول عمرش تنها يك نماز ـ به خصوص سوره حمد ـ را آن‌گونه كه شايسته است بخواند، به عالى ترين مقامات انسانى دست مى‌يابد.
چنان كه گفتيم، در سوره حمد برجسته ترين و عمومى ترين صفات خداوند (صفت رحمان و رحيم) ذكر شده است. تأكيد بر اين دو صفت از آن روست كه صفت رحمانيت خداوند سرچشمه پيدايش همه موجودات است و با صفت رحمانيت و فياضيت مطلق خويش عالم را آفريد؛ ولى بخشى از موجودات،
به سوی تو
جلسه شانزدهم: جايگاه هدايت در نماز (1)