خواندن آن در هر نماز آسان است و زمان اندكى مى‌طلبد. در اين سوره چند صفت جامع و بارز خداوند ذكر شده كه توحيد كامل به خداوند را بيان مى‌كند و توجه به آنها بنده را از عقايد شرك آميز بازمى دارد. در سوره حمد پس از توجه به اصل وجود الله، صفت ربوبيت خدا آمده؛ اما صفت خالقيت خدا ذكر نشده؛ چون اولا كسانى كه به وجود الله معتقدند، توحيد در خالقيت را قبول دارند و قائلان به شرك در خالقيت بسيار اندك مى‌باشند؛ از اين رو فرعون گفت: «أَنَا رَبُّكُمُ الأَْعْلى؛(104) منم خداوندگار برتر شما». و نگفت: «انا خالقكم الاعلى»؛ چون او خالقيت خدا را قبول داشت و خود را خالق نمى‌دانست؛ بلكه خود را صاحب اختيار مردم مى‌دانست. علاوه بر آن توجه به صفت ربوبيت، بر صفت خالقيت خدا نيز دلالت التزامى دارد.
عمده انحراف، در مسأله ربوبيت خداست و كسانى براى غير خدا ربوبيت قائل بودند و به اربابى اعتقاد داشتند كه به تدبير و اداره شئون عالم مى‌پردازند؛ به همين دليل در مقام عبادت بيش از هر چيز بايد به ربوبيت خدا توجه داشته باشيم و باور كنيم كه تنها خداوند است كه به تدبير و اداره جهان خلقت و از جمله امور انسان مى‌پردازد و او صاحب اختيار ما و همه جهانيان است. پس ذكر صفت ربوبيت خدا، براى نفى اعتقاد به اربابى جز خدا و شرك در ربوبيت است؛ از اين رو در جاى جاى كلمات خداوند و سخنان پيامبران الهى بر ربوبيت خدا و نفى ربوبيت غير خدا تأكيد شده است؛ چنان كه حضرت يوسف(عليه السلام) به زندانيان مشرك گفت:«يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَأَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللهُ الْواحِدُ الْقَهّارُ؛(105) اى دو رفيق زندانيم، آيا ربّهاى پراكنده بهترند يا خداى يگانه مقتدر»؟
به سوی تو
جلسه دوازدهم: ربوبيت الهى و تدبير جهان