معارف بوک

اگر گفته شده كه زمين و آسمان را براى انسان آفريديم؛ يعنى انسان با سير و سياحت و مطالعه موجودات، عظمت و نظم دقيق و حساب شده و ظرافت هاى نهفته در آنها، به معرفت پروردگار خويش نايل مى‌شود و با توجه بيشترى خداوند را مى‌پرستد. حكمت آفرينش جهانى با اين عظمت (به عنوان نمونه؛ مشاهده عظمت، ظرافت، زيبايى و پيچيدگى آنچه در اعماق درياها نهفته است كه گاهى زوايايى از آن به تصوير كشانده مى‌شود) كه انسان را متحير و مبهوت مى‌سازد، اين است كه انسان، اين گل سرسبد هستى، در مقام قدردانى و شكرگزارى از خالق خويش برآيد و سر بر آستان او فرود آورد و پيشانى خضوع در پيشگاهش بسايد؛ و الا انسان كجا و درك نعمت هاى بى شمار خداوند كجا: «وَ إِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللهِ لا تُحْصُوها...؛(97) و اگر [بخواهيد] نعمت خدا را بشمريد، نمى‌توانيد آن را بشماريد».
امام صادق(عليه السلام) فرمود: قاطر پدرم گم شد؛ آن گاه پدرم، امام باقر(عليه السلام) فرمود: اگر خداوند آن را به من برگرداند، او را با عالى ترين ستايش ها و حمدها ستايش خواهم كرد تا خشنود شود. چيزى نگذشت كه قاطر را با زين و لگامش نزد امام آوردند. وقتى آن حضرت بر روى آن حيوان نشست، سرش را به سوى آسمان بلند كرد و فرمود: «الحمد لله» و بيش از آن چيزى نفرمود؛ سپس فرمود: «ما تَرَكْتُ وَ لا بَقَّيْتُ شَيْئاً جَعَلْتُ كُلَّ أَنْواعِ الْمَحامِدِ للهِِ عَزَّ وَ جَلَّ، فَما مِنْ حَمْد إِلاّ هُوَ داخِلٌ فيما قُلْتُ؛(98) چيزى [از حمد خدا] را فراموش نكردم و فرو نگذاشتم. همه حمد و ستايش ها را به خداوند عزّوجل اختصاص دادم؛ زيرا هيچ حمد و ستايشى نيست مگر آنكه در حمدى كه من بر زبان آوردم داخل