معناى «لست عليهم بمصيطر» و نظاير آن در قرآن
پرسش:
از مضمون برخى آيات قرآن بدست مىآيد كه اسلام براى آزادى انسانها احترام قائل است و هيچكس وحتّى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) بركسى سيطره ندارد، بنابراين آيا نمىتوان با استناد به قرآن نتيجه گرفت كه انسان آزاد است و ملزم به اطاعت كسى از جمله ولى فقيه نيست؟
پاسخ: پاسخى كه اينك به پرسش فوق مىدهيم ضمن آن كه جواب اين پرسش است، جواب پرسش سابق از رويكرد درون دينى نيز هست. شبهه سابق كه به هدف تضعيف تئورى ولايت فقيه و حاكميت دينى صورت گرفته است در شكل درون دينى خود به اين صورت طرح مىشود كه اسلام براى آزادى انسانها احترام قائل است و قرآن كريم سلطه و سيطره بر ديگران را نفى مىكند و حتّى رسول خدا(صلى الله عليه وآله) نيز بر كسى سلطه ندارد و نبايد كسى را مجبور كند. پس با استناد به آيات قرآن بايد بپذيريم كه انسان آزاد است و ملزم به اطاعت كسى نيست. شبهه در پى القاى اين مطلب است كه وجوب اطاعت از ولىّ فقيه با آزادى انسان مخالف است و اين با روح اسلام كه انسان را اشرف مخلوقات و خليفه خدا در زمين مىداند نمىسازد. در ذيل برخى از آياتى را كه شبهه كننده به آنها استناد كرده بر مىشماريم:
1. خداوند خطاب به پيامبر(صلى الله عليه وآله) مىفرمايد:
«فَذَكِّرْ اِنَّما أَنْتَ مُذَكِّرٌ. لَسْتَ عَلَيْهِمْ بِمُصَيْطِر»(51)
پس تذكر ده كه تو فقط تذكر دهندهاى. تو سلطهگر بر آنان نيستى كه (بر ايمان) مجبورشان كنى.
به استناد اين آيه، پيامبر(صلى الله عليه وآله) هم كه بالاترين مقام را دارد بر مردم تسلط ندارد و مردم آزادند و لازم نيست از پيامبر اطاعت كنند و اصلا آن حضرت حق ندارد در ارتباط با زندگى مردم اظهار نظر كند!.