چگونگى برخورد با متخلفان از قانون در اسلام
پرسش:
به اختصار جنبه‌هاى گوناگون تخلّف از مقررات دولتى و مجازات‌هاى آن از ديدگاه اسلام را بيان كنيد؟ آيا بهتر نيست در برابر آشوبگران از ابزار مماشات و مسامحه بهره گيريم؟
پاسخ: به طور كلى تخلف از مقررات دولتى و توسل به خشونت گاهى جنبه فردى دارد و گاهى جنبه عمومى و اجتماعى. جنبه عمومى و اجتماعى آن در صورتى است كه يك گروه متشكّل و سازمان يافته‌اى دست به قيام مسلّحانه عليه حكومت بزنند، در فقه از اين گروه به «بُغاة» و «اهل بَغْى» تعبير شده است. يكى از اقسام جهاد اسلامى، جهاد با اين دسته، يعنى، جنگ با اهل بغى است. اگر كسانى در گروه‌هاى سازمان يافته، عليه حكومت اسلامى، قيام مسلّحانه كردند بايد با آنها جنگيد، تا تسليم حكومت اسلامى شوند و نبايد با آنها سازش كرد.
گاهى نيز توسل به خشونت عليه حكومت و قيام عليه مقررات حكومت، سازمان يافته و گروهى نيست؛ بلكه در قالب حركت‌هاى فردى است و يك نفر يا دو نفر با استفاده از اسلحه گرم و يا سرد امنيّت جامعه را مختل مى‌كنند و به اموال و ناموس مردم تجاوز مى‌كنند و به ايجاد رعب و وحشت مى‌پردازند. در فقه اسلامى اين افراد «محارب» شناخته مى‌شوند. اين افراد در دادگاه اسلامى محكوم به مجازات مى‌شوند و دولت اسلامى موظف به اجراى حكم قاضى اسلامى است.
برحسب تشخيص قاضى، يكى از چهار حكمى كه اسلام درباره محارب و مفسد فى‌الارض تعيين كرده اجرا مى‌گردد:
1. يا او را به دار مى‌آويزند، 2ـ يا با شمشير و يا گلوله اعدام مى‌كنند، 3ـ يا دست راست با پاى چپ و يا دست چپ با پاى راست او را مى‌بُرند، 4ـ يا او را از كشور اسلامى تبعيد مى‌كنند:
«إِنَّما جَزاءُ الَّذِينَ يُحارِبُونَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ