صفحه ١٥

سكولاريزم يا عينيت دين و سياست؟
 

 پرسش:
رابطه دين و سياست چيست؟ و آيا هرگونه سياستى داخل در دين و جزء آن است؟
پاسخ: در زمينه رابطه دين با سياست در كشورهاى اسلامى و همچنين كشورهاى غربى نظريات بسيار متفاوتى ارائه گرديده است. اگر اين نظرات را روى يك طيف در نظر بگيريم در يك قطب آن نظريه «جدايى دين از سياست» و در قطب مخالف آن نظريه «ديانت عين سياست و سياست عين ديانت» قرار مى‌گيرد.
ما نخست به طرح اجمالى نظريه «جدايى دين از سياست» و نقد آن مى‌پردازيم، سپس به بيان ديدگاه خود درباره رابطه دين و سياست خواهيم پرداخت:

 نظريه جدايى دين از سياست يا سكولاريزم(4)
سكولاريزم (يا سكولاريسم) بدين معناست كه حوزه و قلمرو هر يك از دين و سياست با يكديگر متفاوت است و «هيچ كدام از آنها نبايد در امور مربوط به قلمرو ديگرى دخالت كند» و يا به تعبير ديگر «هيچ يك از دين و سياست در قلمرو ديگرى دخالت نمى‌كند»(5)
مطابق اين نظريه (= سكولاريزم) اصولا دين و سياست همچون دو خط موازى‌اند كه هيچ نقطه تلاقى با يكديگر ندارند و مسير آنها جداى از يكديگر است و هر يك، به نهايت و پايانى غير از آن چه كه مقصد ديگرى است ختم مى‌گردد.
دين يك حوزه خاص دارد و سياست حوزه ديگرى. سياست تدبير امور جامعه است و دين يك رابطه شخصى بين انسان و خداست.