صفحه ٦١

دعوت به اهل بیت(علیهم السلام) با رفتار و گفتار
رَحِمَ اللَّهُ قوماً كانوا سِراجاً و مَناراً، كانوا دُعاةً اِلینا باَعمالِهم و مَجْهُودِ طاقَتِهِم لَیْسوا كَمَن یُذیعُ اَسرارَنَا.

 
تأثیرات گفتارى و رفتارى انسان‌ها بر یكدیگر
بدون شك، همه انسان‌ها در زندگى اجتماعى خود به صورت‌هاى گوناگون، بر یكدیگر آثارى مطلوب یا غیر مطلوب مى‌گذارند. بیش‌تر این تأثیرها از راه گفتار است، و درصد كم‌ترى نیز از راه رفتار مى‌باشد. این مسأله موضوع بحثى گسترده در چندین رشته از علوم انسانى است كه البته اصل آن مربوط به روان‌شناسى است. بنابراین با ذكر چند جمله نمى‌توان تمام جوانب این موضوع را مورد بحث قرار داد. ما در این‌جا به اجمال، به چند نكته اشاره مى‌كنیم:
تأثیر گفتارى انسان‌ها بر یكدیگر گاهى به صورت تعلیم و تعلّم جلوه مى‌كند و رابطه بین معلم و متعلّم را مى‌سازد، خواه به صورت تعلیم و تعلّم رسمى باشد و خواه غیر رسمى. البته دایره تعلیم و تعلّم بسیار گسترده است و به اشكال بسیار متنوعى مى‌تواند صورت پذیرد. یكى از اَشكالِ آن «تبلیغ» است. تأثیرى كه دستگاه‌هاى تبلیغاتى بر افراد دارند از دیگر دستگاه‌هاى تعلیم و تربیت كم‌تر كه نیست، بلكه گاهى بیش‌تر هم هست. گاهى بدون این‌كه خودمان توجه داشته باشیم كه از كجا تأثیر پذیرفته‌ایم، احساس مى‌كنیم كه رفتارمان تغییر كرده، دیروز طورى بوده‌ایم و امروز طور دیگرى شده‌ایم. بسیارى از اوقات تصور مى‌كنیم خودمان خواسته‌ایم تغییر كنیم و عاملى بر ما تأثیر نگذاشته، اما واقعیت آن است كه تحت تأثیر واقع شده‌ایم و رفتارمان را از جایى اقتباس كرده‌ایم.
دامنه تأثیرگذارى رفتارى بر دیگران نیز بسیار متغیر است. در سطح كلان، مى‌توان به تأثیرگذارى گروه‌هاى اجتماعى اشاره كرد. نمونه بارز آن گروه‌هایى است كه چه پیش از انقلاب و چه پس از آن در كشور خود ما تشكیل شد و افراد زیادى جذب این گروه‌ها شدند. در سطح