صفحه ٥١

نگاه مؤمن به دنیا
طُوبى لِعَبْد لَمْ یَغْبِطِ الخاطِئینَ على ما اُوتُوا مِن نَعیمِ الدُّنیا و زَهرَتِها، طُوبى لِعَبْد طَلَبَ الْآخِرةَ و سَعى لَها، طُوبى لِمَنْ لَمْ تُلْهِهُ الاَمانىُّ الكاذِبةُ.

پرهیز از دل‌باختگى در برابر دنیا
اگر در مواعظ پیامبر اكرم و اهل‌بیت عصمت و طهارت(علیهم السلام)دقت كنیم، خواهیم دید كه یكى از مسایل محورى و مهمى كه زیاد بر آن تكیه شده و درباره آن مطالب گوناگونى مؤكداً بیان گردیده مسأله «توجه به آخرت» و «پرهیز از دل‌باختگى در برابر دنیا» است. در پرانتز عرض مى‌كنم كه همه تعالیم اهل بیت(علیهم السلام)از قرآن گرفته شده است و سخنان و مواعظ این بزرگواران تابع بیان قرآن كریم و تعلیم و تربیت الهى است. آنان تربیت یافتگان بدون واسطه خدا هستند و قرآن در واقع، عِدل آنها است. به عبارت دیگر، آنها خودشان قرآن مجسّم‌اند. اگر در زندگى آنان خوب دقت كنیم مصادیق قرآن را یك به یك مى‌یابیم. در كلمات ایشان هم كه خوب توجه كنیم، مى‌بینیم برگرفته از قرآن و منطبق بر آن است. خود آنها هم بر این نكته تأكید كرده‌اند كه آنچه را ما مى‌گوییم از قرآن است و امتیاز ما بر سایر خلق در این است كه از كلام خداوند چیزهایى را مى‌فهمیم كه دیگران یا آنها را نمى‌فهمند یا كم‌تر مى‌فهمند.
در هر حال، یكى از مسایلى كه قرآن كریم بر آن تأكید بسیار دارد كم‌ارزش بودن زندگى دنیا و ناپایدارى آن است. قرآن تأكید دارد كه آخرت برتر و پایدارتر، و زندگى دنیا موجب فریب انسان و بازدارنده او از كمالات است؛ و ... تا آن‌جا كه حتى دل‌بستگى به زندگى دنیوى در ردیف كفر قرار داده شده است: وَ وَیْلٌ لِلْكافِرِینَ مِنْ عَذاب شَدِید. الَّذِینَ یَسْتَحِبُّونَ الْحَیاةَ الدُّنْیا عَلَى الاْخِرَة.(1) طبق این بیان، كافران كسانى‌اند كه زندگى دنیا را بر آخرت ترجیح مى‌دهند؛ وقتى امر