صفحه ٩٥

آیه هفتم: هدایت و تذکّر
هفتمین آیه، آیه 53 و 54 سوره مؤمن است. توجّه فرمایید:
«(وَلَقَدْ آتَیْنَا مُوسَى الْهُدَى وَأَوْرَثْنَا بَنِى إِسْرَائِیلَ الْکِتَابَ * هُدىً وَذِکْرَى لاِولِى الاْلْبَابِ)؛ و ما به موسى هدایت بخشیدیم، و بنى اسرائیل را وارثان کتاب (تورات) قرار دادیم. کتابى که مایه هدایت و تذکّر براى خردمندان بود».
تفاوت «هدایت» و «تذکّر» در این است که احکام و معارف کتاب هاى آسمانى براى مردم، در آن جا که نمى دانند و عقل و درکى درباره آن ندارند اسباب هدایت و در آن جا که مى دانند و عقلشان آن را درک مى کند مایه تذکّر و یادآورى است. بنابراین، در یک جا تعلیم و تربیت و در جاى دیگر تذکّر و یادآورى وتقویت ادراکات عقلیّه است.

آیه هشتم: پیوسته تذکّر بده
آخرین آیه اى که امام کاظم (علیه السلام) در فراز دهم بر آن تکیه کرده، آیه 55 سوره ذاریات است. خداوند مى فرماید:
«(وَذَکِّرْ فَإِنَّ الذِّکْرَى تَنفَعُ الْمُؤْمِنِینَ)؛ و پیوسته تذکّر بده، زیرا تذکر، مؤمنان را سود مى بخشد».
دراین آیه سخن ازاولوا الالباب نیست، بلکه درحقیقت، تکمیل آیه قبل است.
در آن جا کتاب هاى آسمانى را مایه هدایت و تذکّر اولوا الالباب دانست و در این جا تذکّر را به حال مؤمنان سودمند مى داند. اگر این دو آیه را به هم ضمیمه کنیم نتیجه اش این مى شود که ایمان، بدون تعقّل و تفکّر حاصل نمى شود و اگر حاصل شود پایدار نمى ماند. باید عقل و اندیشه را تقویت کرد تا ایمان، استقرار و ثبات پیدا کند.
به امید آن که از این تعالیم و کلمات ارزشمند امام کاظم (علیه السلام) بهره بگیریم وپایه هاى عقل و اندیشه خود را تقویت کنیم و در سایه آن به سعادت دنیا وآخرت دست یابیم.