صفحه ٧٦

چرا اکثریّت، نفى شده است؟
سؤال: قرآن مجید درباره اکثریّت، برنامه عجیبى دارد و آیات متعدّدى، ازجمله آیات مذکور، اکثریّت را نفى مى کند. چرا؟
پاسخ: یکى از حجاب هاى عقل و موانع شناخت، تکیه بر اکثریّت هاى ناآگاه است. به عنوان مثال، انسان با عقلش درک مى کند که بت، ساخته و پرداخته خود بشر است و سود و زیانى ندارد و بر هیچ کارى قادر نیست، حتّى نمى تواند از خود دفاع کند و چنین موجودى لایق پرستش نیست؛ امّا عملکرد اکثریّت، بر روى حکم عقل پرده مى اندازد و هنگامى که به بت پرستان گفته مى شود: چرا در مقابل بت سجده مى کنید؟ مى گویند: «(إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّةٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِمْ مُّهْتَدُونَ)؛ ما نیاکان خود را بر آیینى یافتیم، و ما نیز به پیروى آنان هدایت یافته ایم»(1) و با این توجیه، بت پرستى مى کنند! یا براى مثال، عقل به انسان مى گوید: «دروغ و غیبت و تخلّف از مقرّرات راهنمایى و رانندگى، زشت وناپسند است» ولى انسان با این توجیه که اکثر مردم به این امور آلوده هستند، پرده اى بر روى حکم عقل مى اندازد و خود نیز آلوده مى گردد. در دنیاى امروز بهترین نوع حکومت را دموکراسى مى دانند، یعنى حکومت اکثریّت بر اقلیت، که قرآن مجید آن را قبول ندارد.
البته اگر مردم آگاهى کامل پیدا کنند و تربیت دینى و ایمانى یابند و سپس اکثریّت آن ها چیزى را انتخاب کند، قابل پذیرش است؛ چون بر اساس ایمان وتربیت دینى و مقتضاى مشورتِ مورد تأیید اسلام است.
سؤال : قرآن مجید از یک سو به مسلمانان دستور مشورت مى دهد(2) و طبعاً در مقام مشورت، نظر اکثریّت پذیرفته مى شود و از سوى دیگر ـ همان گونه که در